peixe

Aus Wiktionary, dem freien Wörterbuch

peixe (Galicisch)[Bearbeiten]

Substantiv, m[Bearbeiten]

Singular

Plural

o peixe

os peixes

Worttrennung:

pei·xe, Plural: pei·xes

Aussprache:

IPA: [ˈpejʃe̝][1]
Hörbeispiele:

Bedeutungen:

[1] Zoologie: unter Wasser lebendes Wirbeltier mit Kiemen und Flossen
[2] regional (Laxe, Melide): Männchen der Forelle
[3] regional (San Braulio de Caaveiro, Santa María de Cabalar): Krankheit, bei der sich kleine Tumore am Euter und Bauch von Kühen bilden
[4] übertragen: jemand, der böswillig handelt

Herkunft:

Entlehnung des lateinischen pisce → la[2]

Oberbegriffe:

[1, 2] animal
[3] enfermidade
[4] persoa

Unterbegriffe:

[1] peixe agulla, peixe anxo, peixe araña, peixe azul, peixe bispo, peixe bobo, peixe branco, peixe capelo, peixe cinto, peixe crau / peixe cravo, peixe de coores, peixe de San Pedro, peixe de vara, peixe do diaño, peixe espada, peixe gato, peixe guitarra, peixe ichavo, peixe lapa, peixe lúa, peixe mandarín, peixe martelo, peixe moa, peixe mular, peixe ourizo, peixe papagaio, peixe pau, peixe porco, peixe rato, peixe rei, peixe roda, peixe sanmartiño, peixe sapo, peixe serra, peixe tamboril, peixe voador, peixe zorra / peixe zorro

Beispiele:

[1] « Unha cobra reptou ata a beira do lago cun peixe na boca. Entre os xuncos ía engulilo. Agardei uns segundos. Saltei e agarreina. O peixe despareceu entre as algas. »[3]
„Eine Schlange kroch mit einem Fisch im Maul zum Seeufer. Zwischen dem Schilf würde sie ihn verschlingen. Ich habe ein paar Sekunden gewartet. Ich sprang hinein und packte sie. Der Fisch verschwand zwischen den Algen.“
[1] « Paseamos polo peirao mirando como descargaban o peixe á noitiña. »[4]
„Nachts schlenderten wir am Pier entlang und schauten zu, wie sie den Fisch ausluden.“
[2]
[3]
[4]

Redewendungen:

[1] a peixe por barba
[1] bo peixe
[1] caíu peixe
[1] coma o peixe da i-auga
[1] como peixe entre dous gatos
[1] durmir coma un peixe
[1] estar coma peixe na auga / estar coma o peixe na i-auga / moverse coma peixe na auga
[1] marear o peixe
[1] peixe gordo
[1] picar o peixe
[1] ser bo peixe
[1] todo é peixe
[1] val máis a salsa que o peixe

Sprichwörter:

[1] no río que non tèn peixes non hai que botar as redes
[1] non extendas corre ande non has poñer peixes
[1] non hai mellor rede que a que pilla o peixe
[1] o bo peixe, pra quen o merece
[1] o peixe de maio, a quen cho pida, dállo / o peixe de Maio, a quen cho pida, dallo
[1] o peixe grande come ó pequeno / o peixe grande sempre come ó pequeno
[1] ó peixe grande sóltalle a liña
[1] o peixe que busca o anzol, busca o seu dó / o peixe que busca o anzóo, busca o seu dóo
[1] os peixes da rede, us queren saírse e outros queren meterse
[1] os peixes do mar, us por saír e outros por entrar
[1] peixe algareado, cambio de tempo
[1] peixe con ollos, á caixa
[1] peixe con ollos, ó caldeiro
[1] peixe de maio, déixao para o teu amo / peixe de Maio, déixao pro teu amo
[1] peixe ó cabeceiro, ou moitos, ou o primeiro
[1] pola boca morre o peixe
[1] quen peixes queira pescar, tense que mollar

Charakteristische Wortkombinationen:

[1] fariña de peixeFischmehl
[1] peixe de auga doceSüßwasserfisch‘, peixe de auga salgadaSalzwasserfisch‘, peixe de ríoFlussfisch
[1] viveiro de peixesFischteich

Wortbildungen:

[1] peixaría / peixería, peixeiro
[1] peixe muller
[1] picapeixe

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1] Galicischer Wikipedia-Artikel „peixe
[1, 4] Dicionario da Real Academia Galega: „peixe
[1–3] Constantino García González: Glosario de voces galegas de hoxe. Universidade de Santiago, Santiago de Compostela 1985 (Verba: Anuario Galego de Filoloxía , anexo 27, ISSN 0210-377X), ISBN 8471913631. In: Dicionario de Dicionarios da lingua galega: „peixe
[1, 4] Dicionario de Galego der Xunta de Galicia: „peixe
[1] Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués: „peixe

Quellen:

  1. Dicionario de pronuncia da lingua galega: „peixe
  2. Dicionario de Galego der Xunta de Galicia: „peixe
  3. Adolfo Domínguez: Juan Griego. Editorial Galaxia, Vigo 1992, ISBN 84-7154-858-5, Seite 202 (Zitiert nach Google Books).
  4. Xesús Manuel Valcárcel: Os ollos da sentinela. Editorial Galaxia, Vigo 1997, ISBN 84-8288-110-8, Seite 17 (Zitiert nach Google Books).

peixe (Portugiesisch)[Bearbeiten]

Substantiv, m[Bearbeiten]

Singular

Plural

o peixe

os peixes

Worttrennung:

pei·xe, Plural: pei·xes

Aussprache:

IPA:
Angola (Luanda): [ˈpejʃɨ][1]
Brasilien (Rio de Janeiro): [ˈpejʃɪ][1]
Brasilien (São Paulo): [ˈpejʃi][1]
Mosambik (Maputo): [ˈpɛjʃɨ][1]
Portugal (Lissabon): [ˈpɐjʃɨ];[1] spontansprachlich: [ˈpɐjʃ][1]
Timor-Leste (Dili): [ˈpɐjʃɨ][1]
Hörbeispiele:

Bedeutungen:

[1] Zoologie: unter Wasser lebendes Wirbeltier mit Kiemen und Flossen
[2] Portugal umgangssprachlich: ansehnliche Frau
[3] Brasilien umgangssprachlich: jemand, der begünstigt, bevorzugt wird; jemand, der jemandes Gunst, Sympathie genießt

Herkunft:

Entlehnung des lateinischen piscis, piscem → la[2][3]

Synonyme:

[3] peixinho

Verkleinerungsformen:

[1] peixinho

Vergrößerungsformen:

[1, 2] peixão

Oberbegriffe:

[1] animal
[2, 3] pessoa

Unterbegriffe:

[1] peixe-agulha, peixe-anjo, peixe-aranha, peixe-balão, peixe-beijador, peixe-borboleta, peixe-branco, peixe-bruxa, peixe-cabra, peixe-cachimbo, peixe-cachorro, peixe-cadela, peixe-cigarra, peixe-cobra, peixe-coelho, peixe-cofre, peixe-da-china, peixe-das-anémonas, peixe-de-briga, peixe-de-enxurrada, peixe-de-manilha, peixe-de-são-pedro, peixe-diabo, peixe-disco, peixe-do-mato, peixe-do-paraíso, peixe-dourado, peixe-doutor, peixe-elefante, peixe-elétrico, peixe-escorpião, peixe-espada, peixe-flor, peixe-folha, peixe-frade, peixe-galo, peixe-galo-do-brasil, peixe-gata, peixe-gato, peixe-japonês, peixe-lagarto, peixe-lapa, peixe-lápis, peixe-lenha, peixe-lobo, peixe-lua, peixe-macaco, peixe-martelo, peixe-moela, peixe-morcego, peixe-negro, peixe-palhaço, peixe-palmito, peixe-pau, peixe-pedra, peixe-pegador, peixe-pena, peixe-pescador, peixe-piloto, peixe-piolho, peixe-porco, peixe-preto, peixe-rato, peixe-rei, peixe-remo, peixe-roda, peixe-sabão, peixe-sapo, peixe-serra, peixe-soldado, peixe-sono, peixe-trombeta, peixe-vampiro, peixe-vela, peixe-vermelho, peixe-voador, peixe-zebra

Beispiele:

[1] «Esta receita é ideal para aproveitar sobras de camarão cozido e constitui um acompanhamento delicioso para pratos de peixe ou de carne.»[4]
„Dieses Rezept ist ideal, um Reste von gekochten Garnelen zu verwerten und stellt eine köstliche Beilage zu Fisch- oder Fleischgerichten dar.“
[2]
[3]

Redewendungen:

[1] como peixe na água
[1] umgangssprachlich: falar aos peixes
[1] Brasilien umgangssprachlich: mudo como um peixe
[1] não ter nada com o peixe
[1] olhar de peixe morto
[1] umgangssprachlich: peixe graúdo
[1] Portugal umgangssprachlich: pregar aos peixes
[1] ser o peixe de alguém
[1] Portugal umgangssprachlich: ter memória de peixe
[1] vender o peixe como comprar
[1] vender o seu peixe

Sprichwörter:

[1] filho de peixe, peixinho é
[1] filho de peixe sabe nadar
[1] um olho no peixe, outro no gato

Charakteristische Wortkombinationen:

[1] assar um peixeeinen Fisch braten‘, tirar as espinhas a um peixeeinen Fisch entgräten
[1] conserva de peixeFischkonserve‘, faca de peixeFischmesser
[1] farinha de peixeFischmehl‘, Brasilien: filé de peixe / Portugal: filete de peixeFischfilet‘, óleo de peixeFischöl‘, prato de peixeFischgang, Fischgericht
[1] peixe empanadoBackfisch‘, peixe secoDörrfisch, Dürrfisch, Trockenfisch
[1] caldo de peixeFischbrühe‘, moqueca de peixeMoqueca mit Fisch [= Fischeintopf mit Kokosmilch, Palmöl und Tomaten]‘, sanduíche de peixeFischbrötchen‘, sopa de peixeFischsuppe
[1] peixe de água doceSüßwasserfisch‘, peixe de água salgadaSalzwasserfisch‘, peixe do marMeeresfisch, Seefisch‘, peixe marinhoFlussfisch
[1] mercado de peixe / Portugal: praça de peixeFischmarkt‘, vendedor de peixeFischhändler, Fischverkäufer
[1] escada de peixeFischpass, Fischtreppe‘, viveiro de peixesFischteich

Wortbildungen:

[1] peixada, peixamento, peixar, peixaria, peixeira, peixarada, peixeiro, peixote
[1] peixe-boi, peixe-mulher
[1] pica-peixe
[1, 2] peixão
[1, 3] peixinho

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1] Portugiesischer Wikipedia-Artikel „peixe
[*] Vocabulário Ortográfico do Português (portal da língua portuguesa): „peixe
[1, 3] Dicionário Aulete Digital: „peixe
[1–3] Dicionário Priberam da Língua Portuguesa „peixe
[1, 3] Moderno Dicionário da Língua Portuguesa Michaelis „peixe
[1] PONS Portugiesisch-Deutsch, Stichwort: „peixe
[1] Langenscheidt Portugiesisch-Deutsch, Stichwort: „peixe
[1] LEO Portugiesisch-Deutsch, Stichwort: „peixe
[1] dict.cc Portugiesisch-Deutsch, Stichwort: „peixe
[1] Lutz Hoepner, Ana Maria Cortes Kollert, Antje Weber: Taschenwörterbuch Portugiesisch. Langenscheidt, München 2001, ISBN 978-3-468-11273-7, Stichwort »peixe«, Seite 472.

Quellen:

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Nach Dicionário Fonético auf dem Portal da Língua Portuguesa des ILTEC basierend auf S. Ashby et al.: A Rule Based Pronunciation Generator and Regional Accent Databank for Portuguese. Proceedings of Interspeech. 2012: „peixe
  2. Dicionário Priberam da Língua Portuguesa „peixe
  3. Moderno Dicionário da Língua Portuguesa Michaelis „peixe
  4. Francisco Pinto: As melhores receitas com tomate. 1. Auflage. Impala, Sintra 2000, ISBN 972-766-444-X, Seite 44.