aczkolwiek

Aus Wiktionary, dem freien Wörterbuch

aczkolwiek (Polnisch)[Bearbeiten]

Konjunktion[Bearbeiten]

Alternative Schreibweisen:

archaisch: acz kolwiek

Worttrennung:

acz·kol·wiek

Aussprache:

IPA: [at͡ʃˈkɔlvʲɛk]
Hörbeispiele: Lautsprecherbild aczkolwiek (Info)

Bedeutungen:

[1] konzessiv: wenngleich, wenn auch, obwohl, obgleich, obschon, allerdings
[2] archaisch, konzessiv: jedoch, doch, aber
[3] archaisch, kausal: da, weil, denn

Herkunft:

seit dem 16. Jahrhundert bezeugte Ableitung zu der Konjunktion acz → pl mit den Partikeln *koli und *vě(kъ) über die seit dem 15. Jahrhundert bezeugte Form aczkoli → pl und *aczkoliwie(k), worauf sich auch das ebenfalls seit dem 15. Jahrhundert bezeugte aczkolwie → pl zurückführen lässt; westslawisches Wort, das etymologisch verwandt ist mit tschechisch (veraltet) ačkolivek → cs (heute ačkoliv → cs und ačkoli → cs) und slowakisch (veraltet) ačkoľvek → sk[1]

Synonyme:

[1] chociaż, choć, jakkolwiek, mimo że/mimo iż, pomimo że/pomimo iż; veraltet: acz; archaisch: aczkakole, aczkole, aczkoli, aczkolwie, aczle
[2] ale, chociaż, jednak, wszakże, zaś
[3] bo, ponieważ

Gegenwörter:

[1] skoro

Beispiele:

[1] „Młody człowiek, aczkolwiek wyglądał elegancko, nie był wcale elegantem; nawet nie zdawał się troszczyć o swoję powierzchowność.“[2]
[1] „Aczkolwiek tak wielka, tak daleka i aż nadmorska, wielka pinia przypominała sosnę z nad Świdra, jak siostra przypomina siostrę.“[3]
[1] „Dostawszy go na powierzchnię, zbadali, że żył jeszcze, aczkolwiek był bezsilny i na pół uduszony.“[4]
[1] „Aczkolwiek nie należą do arystokracji, wolno im jest odżywiać się lepiej, niż kolegom, tudzież pić wino przy stole, do czego tamci nie mają prawa.“[5]
Wenngleich sie nicht zur Aristokratie gehören, ist es ihnen erlaubt, sich besser zu ernähren als ihren Kollege, sowie Wein am Tisch zu trinken, wozu jene kein Recht haben.

Charakteristische Wortkombinationen:

[1] ale, jednak, lecz

Wortbildungen:

[1] aczkolwiekci

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „aczkolwiek
[1] Słownik Języka Polskiego – PWN: „aczkolwiek
[1] Bogusław Dunaj: Nowy słownik języka polskiego. 1. Auflage. Wilga, Warszawa 2005, ISBN 83-7375-343-5, Seite 6.
[1] Stanisław Dubisz: Uniwersalny słownik języka polskiego. 1. Auflage. Band 1 A–G, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, ISBN 83-01-13858-0, Seite 11.
[1] Mirosław Bańko: Inny słownik języka polskiego. 1. Auflage. Band 1 A–Ó, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, ISBN 83-01-12826-7, Seite 5.
[1] Halina Zgółkowa: Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny. Band 1 a – amyloza, Wydawnictwo „Kurpisz“, Poznań 1994, ISBN 83-86600-22-5, Seite 38.
[1] Mieczysław Szymczak: Słownik języka polskiego. 1., integrierte Auflage. Band 1 A–K, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995, ISBN 83-01-11835-0 (Diese Auflage umfasst die ursprünglich 7. Auflage von 1992 mit dem nun integrierten Supplement von Zygmunt Saloni.), Seite 7.
[1] Mieczysław Szymczak: Słownik języka polskiego. 1. Auflage. Tom pierwszy A–K, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978, Seite 7.
[1] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „aczkolwiek
[1] Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. 1. Auflage. Tom pierwszy A–Ć, Państwowe Wydawnictwo – Wiedza Powszechna, Warszawa 1958, Seite 21.
[1] Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki: Słownik języka polskiego. Band 1 A–G, Warszawa 1900 (Digitalisat), Seite 6.
[1] Aleksander Zdanowicz et. al.: Słownik języka polskiego. Obejmujący: oprócz zbioru właściwie polskich, znaczną liczbę wyrazów z obcych języków polskiemu przyswojonych: nomenklatury tak dawne, jak też nowo w użycie wprowadzone różnych nauk, umiejętności, sztuk i rzemiosł: nazwania monet, miar i wag główniejszych krajów i prowincji; mitologję plemion słowiańskich i innych ważniejszych, tudzież oddzielną tablicę słów polskich nieforemnych z ich odmianą. Część I: A–O, Wilno 1861 (Digitalisat), Seite 6.
[1] Samuel Bogumił Linde: Słownik języka polskiego. Band 1, Teil 1 (Volumen I) A–F, Drukarnia XX. Piiarów, Warszawa 1807, „acz, *aczkoli, aczkolwiek“, Seite 4.
[1–3] Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (Herausgeber): Słownik polszczyzny XVI wieku. Tom I: A–Bany, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław/Warszawa/Kraków 1966 (Digitalisat), Seite 80–84.
[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „aczkolwiek

Quellen:

  1. Wiesław Boryś: Słownik etymologiczny języka polskiego. 1. Auflage. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1, Seite 17–18.
  2. Bolesław Prus: Lalka. Tom I, Gebethner i Wolff, Warszawa 1890 (Wikisource), Seite 314.
  3. Stefan Żeromski: Dzieje grzechu. Tom II, J. Mortkowicza, Warszawa 1928 (Wikisource), Seite 2–3.
  4. Stefan Żeromski: Wierna rzeka. 7. Auflage. J. Mortkowicza, Warszawa 1937 (Wikisource), Seite 71–72.
  5. Wikisource-Quellentext „Stefan Żeromski, Snobizm i postęp