porządek

Aus Wiktionary, dem freien Wörterbuch

porządek (Polnisch)[Bearbeiten]

Substantiv, m[Bearbeiten]

Singular Plural
Nominativ porządek porządki
Genitiv porządku porządków
Dativ porządkowi porządkom
Akkusativ porządek porządki
Instrumental porządkiem porządkami
Lokativ porządku porządkach
Vokativ porządku porządki

Worttrennung:

po·rzą·dek, Plural: po·rząd·ki

Aussprache:

IPA: [pɔˈʒɔndɛk]
Hörbeispiele: Lautsprecherbild porządek (Info)

Bedeutungen:

[1] ohne Plural: reguläres System, gehöriger Zustand von etwas; Ordnung
[2] ohne Plural: Abfolge gemäß einer festgesetzten Regel; Ordnung, Anordnung, Reihenfolge
[3] ohne Plural: Zustand, in dem das Recht befolgt wird und Ruhe herrscht; Ordnung
[4] ohne Plural: System, in dem eine Gesellschaft organisiert ist; Ordnung
[5] ohne Plural: Verhältnis zwischen Personen oder Phänomenen; Ordnung
[6] historisch: Vertreter eines Teils der Gesellschaft; Stand
[7] ohne Singular: Vorgang, bei dem Dinge im Haushalt an den für sie vorgesehenen Ort gelegt werden; Ordnung, Aufräumen, Saubermachen, Reinemachen
[8] Architektur: Ordnung, Säulenordnung
[9] veraltet: Ordnung, Vorschrift, Regel, System
[10] ohne Singular: jemandem gegen seinen Willen auferlegte Vorschriften
[11] veraltet, meist im Plural: Gerät, Werkzeug

Sinnverwandte Wörter:

[1] ład, plan
[2] kolejność
[3] ład
[4] reżim, rządy, ustrój
[5] ład
[7] sprzątanie

Unterbegriffe:

[8] porządek dorycki, porządek joński, porządek kompozytowy, porządek koryncki, porządek toskański

Beispiele:

[1]
[3] „Widać że okolica obfita we zboże, / I widać z liczby kopic, co wzdłuż i wszerz smugów / Świecą gęsto jak gwiazdy; widać z liczby pługów / Orzących wcześnie łany ogromne ugoru / Czarnoziemne, zapewne należne do dworu, / Uprawne dobrze nakształt ogrodowych grządek: / Że w tym domu dostatek mieszka i porządek.[1]
[5] „Gdy więc tak porządek przyrodzenia zdawał się być wcale odwróconym, wszyscy na Rusi, oczekując niezwykłych zdarzeń, zwracali niespokojny umysł i oczy szczególniej ku Dzikim polom, od których łatwiej niźli skądinąd mogło się ukazać niebezpieczeństwo.“[2]

Redewendungen:

[1] w porządku

Charakteristische Wortkombinationen:

[2] porządek alfabetyczny
[5] porządek moralny

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1, 2, 4] Polnischer Wikipedia-Artikel „porządek
[8] Polnischer Wikipedia-Artikel „porządek architektoniczny
[1, 2, 4, 5, 8] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „porządek
[7] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „porzadki
[1–5, 8] Słownik Języka Polskiego – PWN: „porządek
[7, 10] Słownik Języka Polskiego – PWN: „porządki
[1, 2, 4, 6–9, 11] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „porządek
[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „porządek

Quellen:

  1. Adam Mickiewicz: Pan Tadeusz. Czyli ostatni zajazd na Litwie. Historja szlachecka z r. 1811 i 1812, we dwunastu księgach, wierszem. Alexander Jełowicki, Paris 1834 (Wikisource), Seite 9.
  2. Henryk Sienkiewicz: Ogniem i mieczem. Powieść z lat dawnych. 7. Auflage. Tom I (= Pisma Henryka Sienkiewicza, Tom VI), Gebethner i Wolff, Warszawa/Kraków 1901 (Erstauflage 1884, Wikisource), Seite 1–2.