dies Lunae

Aus Wiktionary, dem freien Wörterbuch

diēs Lūnae (Latein)[Bearbeiten]

Substantiv, m, Wortverbindung[Bearbeiten]

Kasus Singular Plural
Nominativ diēs Lūnae diēs Lūnae
Genitiv diēī Lūnae diērum Lūnae
Dativ diēī Lūnae diēbus Lūnae
Akkusativ diem Lūnae diēs Lūnae
Vokativ diēs Lūnae diēs Lūnae
Ablativ diē Lūnae diēbus Lūnae

Worttrennung:

di·es Lu·nae, Plural: di·es Lu·nae

Aussprache:

IPA: [ˌdiːeːs ˈluːnɛː],  antik: [ˌdɪeːs ˈluːnaɪ̯]
Hörbeispiele:

Bedeutungen:

[1] Montag

Herkunft:

Wortverbindung aus dem Substantiv dies → la und dem Eigennamen Luna → la im Genitiv und bedeutet wörtlich „Tag des Mondes“

Synonyme:

[1] kirchenlateinisch: feria secunda

Gegenwörter:

[1] dies Iovis, dies Martis, dies Mercurii, dies Saturni, dies Solis, dies Veneris

Oberbegriffe:

[1] dies

Beispiele:

[1] „Alia est heresis quae dicit nomina dierum, Solis, Lunae, Martis, Mercurii, Iovis, Veneris, Saturni, a deo haec ita posita ab origine mundi, non hominum vana praesumptione nuncupata, cum a prima origine, usque ad grecos reges et Hermen fallacissimum illum, qui haec nomina vanissima et frivola mentiendo ausus est nuncupare, si quaerere volueris, invenies multum fluxisse temporis, et sic paganos, id est Grecos haec nomina posuisse, cum haec nomina *** etiam secundum septem stellas dixerunt hominum generationem consistere, ut ille ipse delirans hoc definit.“ (Filastr. 113,1–2)[1]
[1] „Quod potenter et diu valebit, si observata castitate die Lunae illud facias et ponas.“ (Marcell. med. 8,59)[2]

Wortbildungen:

französisch: lundi; katalanisch: dilluns

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1] Lateinischer Wikipedia-Artikel „dies Lunae
[1] Josef Maria Stowasser, Michael Petschenig, Franz Skutsch: Stowasser. Lateinisch-deutsches Schulwörterbuch. Oldenbourg, München 1994, ISBN 3-486-13405-1 „Wochentage“ Seite 569.
[*] Thesaurus Linguae Latinae. Editus auctoritate et consilio academiarum quinque Germanicarum: Berolinensis, Gottingensis, Lipsiensis, Monacensis, Vindobonensis, Auxiliantibus et alliis et curatoribus fundationis Rockerfellerianae. 5. Band, 1. Teil D – Dze, Teubner, Leipzig 1909–1934, ISBN 3-322-00000-1, „dies“ Spalte 1060.

Quellen:

  1. Filastrius episcopus Brixiensis: Diversarum hereseon liber. In: F. Heylen (Herausgeber): Eusebius Vercellensis, Filastrius Brixiensis, Appendix ad Hegemonium, Isaac Iudaeus, Archidiaconus Romanus, Fortnunatus Aquileiensis, Chromatius Aquileiensis (= Corpus Christianorum, Series Latina. Band 9). Brepolis, Turnhout 1957., Seite 279.
  2. Marcellus; Max Niedermann, Eduard Liechtenhan (Herausgeber): De medicamentis. 2. Auflage. Akademie Verlag, Berlin 1968 (Corpus Medicorum Latinorum Volumen V, Digitalisat), Seite 128.