ἄρχων

ἄρχων (Altgriechisch)

Substantiv, m

	Singular	Plural
Nominativ	ὁ ἄρχων	οἱ ἄρχοντες
Genitiv	τοῦ ἄρχοντος	τῶν ἀρχόντων
Dativ	τῷ ἄρχοντι	τοῖς ἄρχουσι(ν)
Akkusativ	τὸν ἄρχοντα	τοὺς ἄρχοντας
Vokativ	(ὦ) ἄρχων	(ὦ) ἄρχοντες

Worttrennung:

ἄρ·χων, Plural: ἄρ·χον·τες

Umschrift:

DIN 31634: archōn

Aussprache:

IPA: [ˈar.kʰɔːn], Plural: [ˈar.kʰon.tes]

Hörbeispiele: —, Plural: —

Bedeutungen:

[1] Person, die Macht innehat: Herrscher, Gebieter, Fürst, Oberster, Anführer

[2] Athen: [1] als politisches Amt: Archon, Archont

[3] oberster Beamter in anderen Städten: Ephore in Sparta

[4] Verwaltung: Statthalter, Satrap

Herkunft:

Partizip Präsens Aktiv des Verbs ἄρχω (archō^☆) ^→ grc

Beispiele:

[1] „Περιιόντος Μεγαβάτεω τὰς ἐπὶ τῶν νεῶν φυλακὰς ἐπὶ νεὸς Μυνδίης ἔτυχε οὐδεὶς φυλάσσων· ὁ δὲ δεινόν τι ποιησάμενος ἐκέλευσε τοὺς δορυφόρους ἐξευρόντας τὸν ἄρχοντα ταύτης τῆς νεός, τῷ οὔνομα ἦν Σκύλαξ, τοῦτον δῆσαι διὰ θαλαμίης διέλκοντας τῆς νεὸς κατὰ τοῦτο, ἔξω μὲν <τὴν> κεφαλὴν ποιεῦντας, ἔσω δὲ τὸ σῶμα.“

[1] „ἄρχοντί τ᾽ ἄρχων καὶ κασιγνήτῳ κάσις,
ἐχθρὸς σὺν ἐχθρῷ στήσομαι. φέρ᾽ ὡς τάχος κνημῖδας, αἰχμῆς καὶ πέτρων προβλήματα.“

[1] „πολυάνδρου δ’ Ἀσίας θούριος ἄρχων
ἐπὶ πᾶσαν χθόνα ποιμανόριον θεῖον ἐλαύνει
διχόθεν, πεζονόμοις ἔκ τε θαλάσσας ἐχυροῖσι πεποιθὼς
στυφελοῖς ἐφέταις, χρυσονόμου γενεᾶς ἰσόθεος φώς“

[1] „ἄρχοντές εἰσιν, ὥσθ’ ὑπεικτέον.“

[1] „περὶ δὲ κρίσεως, ὅτι ὁ ἄρχων τοῦ κόσμου τούτου κέκριται.“

[2] „χρόνου δὲ ἐγγιγνομένου οἱ Ἀθηναῖοι τρυχόμενοι τῇ προσεδρίᾳ ἀπῆλθον οἱ πολλοί, ἐπιτρέψαντες τοῖς ἐννέα ἄρχουσι τήν τε φυλακὴν καὶ τὸ πᾶν αὐτοκράτορσι διαθεῖναι ᾗ ἂν ἄριστα διαγιγνώσκωσιν· τότε δὲ τὰ πολλὰ τῶν πολιτικῶν οἱ ἐννέα ἄρχοντες ἔπρασσον.“

[3] „Τότε δὲ πεμφθεὶς ὑπὸ τῶν στρατηγῶν ὁ Φιλιππίδης οὗτος, ὅτε πέρ οἱ ἔφη καὶ τὸν Πᾶνα φανῆναι, δευτεραῖος ἐκ τοῦ Ἀθηναίων ἄστεος ἦν ἐν Σπάρτῃ, ἀπικόμενος δὲ ἐπὶ τοὺς ἄρχοντας ἔλεγε·“

[4] „μετὰ δὲ ταῦτα τῆς θερείας ἐπιγενομένης οἱ κατασταθέντες ἄρχοντες Γνάιος Σερουίλιος καὶ Γάιος Σεμπρώνιος ἀνέπλευσαν παντὶ τῷ στόλῳ καὶ διάραντες εἰς τὴν Σικελίαν ἀφώρμησαν ἐντεῦθεν εἰς τὴν Λιβύην.“

Übersetzungen

 [*] Übersetzungen umgeleitet

Für [1] siehe Übersetzungen zu Herrscher1 m, zu Gebieter m, zu Fürst2 m, zu Oberster m, zu Anführer1 m Für [2] siehe Übersetzungen zu Archon m, zu Archont m Für [3] siehe Übersetzungen zu Ephor m Für [4] siehe Übersetzungen zu Statthalter m, zu Satrap m

Referenzen und weiterführende Informationen:

[1, 2] Wilhelm Pape, bearbeitet von Max Sengebusch: Handwörterbuch der griechischen Sprache. Griechisch-deutsches Handwörterbuch. Band 1: Α–Κ, Band 2: Λ–Ω. 3. Auflage, 6. Abdruck, Vieweg & Sohn, Braunschweig 1914. Stichwort „ἄρχων“.

[1–4] Henry George Liddell, Robert Scott, revised and augmented throughout by Sir Henry Stuart Jones with assistance of Roderick McKenzie: A Greek-English Lexicon. Clarendon Press, Oxford 1940. Stichwort „ἄρχων“.

[1–4] Wilhelm Gemoll: Griechisch-deutsches Schul- und Handwörterbuch. Von W. Gemoll und K. Vretska. 10. Auflage. Oldenbourg, München 2006, ISBN 978-3-637-00234-0 , Seite 136

Quellen: