έξι

Aus Wiktionary, dem freien Wörterbuch

έξι (Neugriechisch)[Bearbeiten]

Numerale, indeklinabel[Bearbeiten]

Worttrennung:

έ·ξι

Umschrift:

éxi

Aussprache:

IPA: [ˈɛksi]
Hörbeispiele: Lautsprecherbild έξι (Info)

Bedeutungen:

[1] Zahlwort: die Kardinalzahl/natürliche Zahl zwischen πέντε „fünf“ und εφτά „sieben“: „sechs
[2] häufig benutzte Kurzform: Angabe einer bestimmten Uhrzeit am Morgen oder am frühen Abend: „sechs Uhr“ oder „achtzehn Uhr“

Symbole:

Zahlzeichen: 6, Ϛ´, ΣT΄, ϛ´, στ΄ [1]

Herkunft:

Erbwort aus dem Mittelgriechischen, das dem altgriechischen ἕξ (hex→ grc in Analogie zu anderen vokalisch auslautenden Zahlen einen i-Laut zugefügt hat.[2]

Beispiele:

[1] Ο πατέρας της Άννας αγόρασε έξι κιλά πορτοκάλια και πλήρωσε κάτω από έξι ευρώ.
Der Vater von Anna kaufte sechs Kilo Orangen und bezahlte weniger als sechs Euro.
[1] Ο μικρός αδερφός μου είναι μόλις έξι χρονών.
Mein kleiner Bruder ist gerade erst sechs Jahre alt.
[1] »Το εξάγωνο (από τις ελληνικές λέξεις ἕξ = έξι και γωνία) είναι ένα πολύγωνο σχήμα με έξι πλευρές.«[3]
Das Hexagon [Sechseck] (von den griechischen Wörtern ἕξ = έξι [sechs] und γωνία [Winkel, Ecke]) ist ein Polygon [Vieleck] mit sechs Seiten.
[2] Το πρωινό είναι από τις έξι μέχρι τις δέκα.
Frühstück gibt es von 6 bis 10 (Uhr).
[2] Είναι έξι παρά είκοσι.
Es ist zwanzig vor sechs.

Charakteristische Wortkombinationen:

[1] στο έτος έξι μετά Χριστόν (στο έτος 6 μ.Χ.) – im Jahr 6 n. Chr.
[1] είκοσι έξιsechsundzwanzig
[1] έξι χιλιάδες – sechstausend
[2] στις έξι (η ώρα) – um sechs (Uhr)
[2] έξι προ μεσημβρίας (6 π.μ.) – 6 Uhr morgens
[2] στις έξι και μισή (στις εξίμισι) – um halb sieben
[2] έξι παρά τέταρτο – Viertel vor sechs
[2] από τις έξι το πρωί μέχρι τις έξι το απόγευμα – von 6 bis 18 Uhr

Wortbildungen:

έκτος (éktos, sechste)
εξαμηνιαίος (examiniéos, sechsmonatig)
εξαψήφιος (exapsifios sechsstellig)
εξάδα (exáda, sechs Stück)
εξαπλάσιος (exaplásios, sechsfach)
εξαπλός (exaplós, sechsmalig)
εξάρι (exári, Sechser)
δεκαέξι (dekaéxi, sechzehn)
εξήντα (exínda, sechzig)
εξακόσια (exakósia, sechshundert)
εξίμισι (exímisi, sechseinhalb)

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1] Neugriechischer Wikipedia-Artikel „έξι
[1] Neugriechischer Wiktionary-Eintrag έξι
[1, 2] Μανόλης Τριανταφυλλίδης: Λεξικό της κοινής νεοελληνικής: „έξι
[1] PONS Griechisch-Deutsch, Stichwort: „έξι
[1, 2] PONS Griechisch-Deutsch, Stichwort: „6

Quellen:

  1. Deutscher Wikipedia-Artikel „Stigma (Buchstabe)
  2. Μανόλης Τριανταφυλλίδης: Λεξικό της κοινής νεοελληνικής: „έξι
  3. Neugriechischer Wikipedia-Artikel „Εξάγωνο

Substantiv, n, indeklinabel[Bearbeiten]

Singular Plural

Nominativ το έξι τα έξι

Genitiv του έξι των έξι

Akkusativ το έξι τα έξι

Vokativ - -

Anmerkung:

Zum Genus: Zahlen werden im Neugriechischen bei substantivischem Gebrauch normalerweise mit dem neutralen Artikel versehen. Bei maskulinem Artikel ist gedanklich das Wort αριθμός (arithmós, Zahl) zu ergänzen, das heißt ο 6 ist als ο αριθμός 6 zu verstehen.[1]

Worttrennung:

έ·ξι

Umschrift:

éxi

Aussprache:

IPA: [ˈɛksi]
Hörbeispiele: Lautsprecherbild έξι (Info)

Bedeutungen:

[1] Zahl, Zahlzeichen, Ziffer: Sechs, sechs, 6
[2] Ausbildung: Schulnote
[3] Kartenspiel: Spielkarte mit sechs Augen

Herkunft:

substantiviertes Zahlwort: έξι. Triantafyllidis kennt nur ein Lemma έξι und spricht vom substantivischen Gebrauch (»ως ουσ.«) der Kardinalzahl (»αριθμτ. επίθ. απόλ.«),[2] die dort – wie gemeinhin nach griechischer Auffassung[3] – per se als adjektivisch gilt.

Synonyme:

[2, 3] εξάρι (exári, Sechser)

Oberbegriffe:

[1] αριθμός (arithmós, Zahl), ακέραιος αριθμός (akéreos arithmós, ganze Zahl), φυσικός αριθμός (fysikós arithmós, natürliche Zahl), ρητός αριθμός (ritós arithmós, rationale Zahl), άρτιος αριθμός (ártios arithmós, gerade Zahl), τέλειος αριθμός (télios arithmós, vollkommene Zahl), ψηφίο (psifío, Ziffer)
[2] σχολικός βαθμός (scholikós vathmós Schulnote, Zensur)
[3] τραπουλόχαρτο (trapoulócharto, Spielkarte)

Beispiele:

[1] Εδώ γράψτε ένα έξι.
Schreiben Sie hier eine Sechs hin.
[1] Δύο επί τρία ίσον έξι.
Zwei mal drei gleich sechs: 2 * 3 = 6
[1] »Ο μικρότερος τέλειος αριθμός είναι ο 6. Οι διαιρέτες του 6 είναι οι 1, 2, 3 και το άθροισμα αυτών είναι ίσο με 6 (1+2+3=6).«[4]
Die kleinste vollkommene Zahl ist 6. Die Teiler von 6 sind 1, 2 und 3 und deren Summe ist gleich 6 (1+2+3=6).
[1] »Το Ϝ´ (δίγαμμα) χρησιμοποιείτο ως έξι στην αρχαιότητα.«[5]
Das Ϝ´ (Digamma) wurde als Sechs in der Antike verwendet.
[1] »Το στίγμα (Ϛ ϛ) είναι σύμπλεγμα (λιγατούρα) των χαρακτήρων σ και τ, που χρησιμοποιείται στο ελληνικό σύστημα αρίθμησης ως σύμβολο του αριθμού έξι«[6]
Das Stigma (Ϛ ϛ) ist eine Buchstabenverbindung (Ligatur) der Zeichen σ und τ, die im griechischen Zahlensystem als Symbol für die Zahl 6 verwendet wird.

Charakteristische Wortkombinationen:

[3] το έξι σπαθί – die Kreuzsechs

Wortbildungen:

siehe έξι

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1, 3] Neugriechischer Wikipedia-Artikel „6 (αριθμός)
[1–3] Neugriechischer Wiktionary-Eintrag έξι
[1–3] Μανόλης Τριανταφυλλίδης: Λεξικό της κοινής νεοελληνικής: „έξι

Quellen:

  1. siehe Diskussion:έξι
  2. Μανόλης Τριανταφυλλίδης: Λεξικό της κοινής νεοελληνικής: „έξι
  3. zum Beispiel in: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο: Γραμματική Νέας Ελληνικής Γλώσσας Α', Β', Γ' Γυμνασίου (Grammatik für die griechische Sekundarstufe), Seite 61 f
  4. Neugriechischer Wikipedia-Artikel „τέλειος αριθμός
  5. Neugriechischer Wikipedia-Artikel „Ελληνικό σύστημα αρίθμησης
  6. Neugriechischer Wikipedia-Artikel „στίγμα

Ähnliche Wörter (Neugriechisch):

Homophone: έξη (éxi, Gewohnheit)