scurra

Aus Wiktionary, dem freien Wörterbuch

scurra (Latein)[Bearbeiten]

Substantiv, m[Bearbeiten]

Kasus Singular Plural
Nominativ scurra scurrae
Genitiv scurrae scurrārum
Dativ scurrae scurrīs
Akkusativ scurram scurrās
Vokativ scurra scurrae
Ablativ scurrā scurrīs

Worttrennung:

scur·ra, Genitiv: scur·rae

Bedeutungen:

[1] eleganter Lebemann
[2] übertragen: Spaßmacher, Possenreißer, Witzbold

Herkunft:

seit Plautus bezeugt; die Herkunft ist ungeklärt; vielleicht handelt es sich um eine Entlehnung aus dem Etruskischen[1]

Verkleinerungsformen:

[2] scurrula

Beispiele:

[1] „nam ut apud portum te conspexi, curriculo occepi sequi: / vix adipiscendi potestas modo fuit. Th. scurra es. Ep. scio / te esse equidem hominem militarem.“ (Plaut. Epid. 14–16)[2]
[1] „tu urbanus vero scurra, deliciae popli, / rus mihi tu obiectas?“ (Plaut. Most. 15–16)[3]
[1] „Si ego minam non ultus fuero probe quam lenoni dedi, / tum profecto me sibi habento scurrae ludificatui.“ (Plaut. Poen. 1280–1281)[3]
[1] „nihil est profecto stultius neque stolidius / neque mendaciloquius neque [adeo] argutum magis, / neque confidentiloquius neque peiiurius / quam urbani adsidui cives quos scurras vocant.“ (Plaut. Trin. 199–202)[3]
[1] „non placet quem scurrae laudant, manipulares mussitant, / neque illi quorum lingua gladiorum aciem praestringit domi.“ (Plaut. Truc. 491–492)[3]
[2] „temporis igitur ratio et ipsius dicacitatis moderatio et temperantia et raritas dictorum distinguent oratorem a scurra;“ (Cic. de orat. 247)[4]
[2] „Non quo ei deesset ingenium; nam neque parum facetus scurra Sex. Naevius neque inhumanus praeco umquam est existimatus. Quid ergo est? Cum ei natura nihil melius quam vocem dedisset, pater nihil praeter libertatem reliquisset, vocem in quaestum contulit, ubertate usus est quo impunius dicax esset.“ (Cic. Quinct. 11)[5]

Wortbildungen:

[2] scurrari, scurrilis

Übersetzungen[Bearbeiten]

[2] Lateinischer Wikipedia-Artikel „scurra
[1, 2] Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „scurra“ (Zeno.org), Band 2, Spalte 2549-2550.
[1, 2] PONS Latein-Deutsch, Stichwort: „scurra
[1, 2] P. G. W. Glare: Oxford Latin Dictionary. 2. Auflage. Volume 2: M–Z, Oxford University Press, Oxford 2012, ISBN 978-0-19-958031-6, „scurra“ Seite 1889.

Quellen:

  1. Michiel de Vaan: Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages. 1. Auflage. Brill, Leiden, Boston 2008, ISBN 978-90-04-16797-1 (Band 7 der Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series), Seite 548.
  2. Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus I: Amphitruo, Asinaria, Aulularia, Bacchides, Captivi, Casina, Cistellaria, Curculio, Epidicus, Menaechmi, Mercator, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat).
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus II: Miles Gloriosus, Mostellaria, Persa, Poenulus, Pseudolus, Rudens, Stichus, Trinummus, Truculentus, Vidularia, Fragmenta, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat).
  4. Marcus Tullius Cicero: De oratore. In: Kazimierz Kumaniecki (Herausgeber): Scripta quae manserunt omnia. stereotype 1. Auflage. Fasc. 3, B. G. Teubner, Stuttgart/Leipzig 1995, ISBN 3-8154-1171-8 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1969), Seite 209.
  5. Marcus Tullius Cicero: Oratio pro P. Quinctio. In: Jerzy Axer (Herausgeber): Scripta quae manserunt omnia. 1. Auflage. Fasc. 7, B. G. Teubner, Stuttgart/Leipzig 1992, ISBN 3-8154-1175-0 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 6.