Verzeichnis:Deutsch/Phoneme und Grapheme

Aus Wiktionary, dem freien Wörterbuch

Diese Liste bietet einer Übersicht darüber, welche Phone bzw. Phonkombinationen des Deutschen welchen Graphemen bzw. Graphemkombinationen entsprechen.

Liste der Phone[Bearbeiten]

Die Phone sind in der Reihenfolge der Häufigkeit ihres Vorkommens geordnet.

Phon und Phonkombination Grapheme und Graphemkombinationen Beispiele und Anmerkungen
[t] t, d, tt, th, dt Tier [tiːɐ̯], Hemd [hɛmt], Blatt [blat], Methode [me'toːdə], Stadt [ʃtat]
[ə] e Mitte ['mɪtə]
[n] n, nn Minute [mi'nuːtə], Sonne ['zɔnə]
[s] s, ss, ß, c, ce, t, z, zz Reis [ʀaɪ̯s], Wasser ['vasɐ], Spaß [ʃpaːs], Sauce ['zoːsə], Renaissance [ʀənɛˈsãːs], Patience [paˈsi̯ãːs], Quiz [kvɪs], Jazz [ʤɛs]
[a] a, ah Band [bant], Allah ['ala], Brahmane [bʀa'maːnə]
[ʁ]/[ʀ]/[r] r, rr, rh, rrh Rest [ʀɛst], Karren ['kaʀən], Rhythmus ['ʀʏtmʊs], Zirrhose [ʦɪ'ʀoːzə]
[l] l, ll Malerei [malə'raɪ̯], hell [hɛl]
[ɛ] e, ä Bett [bɛt], Fächer ['fɛçɐ]
[f] f, v, ff, ph zufällig ['ʦuːfɛlɪç], voll [fɔl], Hoffnung ['hɔfnʊŋ], Physik [fy'ziːk]
[g] g, gg, gh gewiss [gə'vɪs], Bagger ['baɡɐ], Afghanistan [af'ɡaːnɪstaːn]
[ɪ] i Beginn [bə'gɪn]
[k] k, g, ck, gg, c, ch, cch, kk, qu Kammer ['kamɐ], Krieg [kʀiːk], Flaggschiff ['flakʃɪf], Brücke ['bʀʏkə], Cannabis [ka'nabɪs], Chor [koːɐ̯], Zucchini [ʦʊˈkiːni], okkult [ɔˈkʊlt], Boutique [bu'tiːk]
[m] m, mm Raum [ʀaʊ̯m], immer ['ɪmɐ]
[b] b, bb Kabel ['kaːbl̩], Ebbe ['ɛbə]
[ʃ] sch, s, ch, sk, sh Fisch [fɪʃ], stehen ['ʃteːən], spucken ['ʃpʊkn̩], Champagner [ʃam'panjɐ], Ski [ʃiː], Sheriff ['ʃɛʀɪf]
[d] d, dd Adler ['aːdlɐ], Widder ['vɪdɐ]
[ɐ] er oder ['oːdɐ]
[n̩] n Bauten ['baʊ̯tn̩]
[ʦ] z, ts, tts, tz, zz, c, t Zoo [ʦo:], stets [ʃteːʦ], trittst [tʀɪʦt], Witz [vɪʦ], Pizza ['pɪʦa], circa ['ʦɪʁka], Negation [nega'ʦi̯oːn]
[aː] a, ah, aa Rad [ʀaːt], Zahn [ʦa:n], Haar [haːɐ̯]
[p] p, b, pp, bb Komponist [kɔmpo'nɪst], lieb [liːp], Pappe ['papə], abgeebbt ['apgəʔɛpt]
[ŋ] ng, n Prüfung ['pʀyːfʊŋ], Dank [daŋk], Bon [bɔŋ]
[ɔ] o, au kommen ['kɔmən], Chauffeur [ʃɔ'føːɐ̯]
[v] w, v Wald [valt], Vulkan [vʊl'kaːn]
[ʊ] u Mutter ['mʊtɐ]
[ɐ̯] r Pferd [pfeːɐ̯t]
[z] s, z, zz Gesundheit [gə'zʊnthaɪt], Bazar ['bazar], Blizzard ['blɪzaʁt]
[aɪ̯] ei, ai, ail, aill, aille, y Freiheit ['fraɪ̯haɪ̯t], Kaiser ['kaɪ̯zɐ], Detail [deˈtaɪ̯], Medaillon [medaɪ̯'ɔ̃], Rocaille [ʀɔ'kaɪ̯], Nylon [ˈnaɪ̯lɔn]
[iː] ie, i, ieh, ih nie [niː], Lid [liːt], Vieh [fiː], ihr [iːɐ̯]
[ç] ch, g Kirche ['kɪʁçə], zufällig ['ʦuːfɛlɪç]
[eː] e, eh, ee, et Medium ['meːdiʊm], Sehne ['zeːnə], Schnee [ʃneː], Bidet [bi'deː]
[h] h Hut [hu:t]
[i] i, y Pirat [pi'ʀaːt], Baby ['beːbi]
[ɛː] ä, äh Gemälde [gə'mɛːldə], Qualität [ˌkvaliˈtɛːt], Mähne ['mɛːnə]
[uː] u, uh, ou, oo Beruf [bə'ʀuːf], Schuh [ʃuː], Ragout [ʀaˈɡuː], Cartoon [kaʁˈtuːn]
[aʊ̯] au, ou, ow Traum [tʀaʊ̯m], Couch [kaʊ̯ʧ], Clown [klaʊ̯n]
[ʏ] ü, y, u Müll [mʏl], Hymne ['hʏmnə], Bulletin [bʏl'tɛ̃ː]
[oː] o, oh, oo, au, eau Bogen ['boːgən], ohne ['oːnə], Boot [boːt], Sauce [ˈzoːsə], Niveau [niˈvoː]
[yː] ü, üh, üt, y, u Brüder ['bryːdɐ], kühl [kyːl], Debüt [de'byː], Python ['py:tɔn], Déjà-vu [deʒa'vyː]
[x] ch Loch [lɔx]
[ɔɪ̯] eu, äu, oi, oy heute ['hɔɪ̯tə], Häuser ['hɔɪ̯zɐ], Boiler ['bɔɪ̯lɐ], Boykott [bɔɪ̯ˈkɔt]
[ks] chs, x, cks, ks, gs, ggs Fuchs [fʊks], Hexe [hɛksə], zwecks [ʦvɛks], Keks [keːks], legst [leːkst], eggst [ʔɛkst]
[e] e, ee Negation [nega'ʦi̯oːn], Kaffee ['kafe] (Aussprache-Variante)
[øː] ö, öh, eu, eue schön [ʃøːn], Söhne ['zøːnə], Friseur [fʀi'zøːɐ̯], Queue [køː]
[i̯] i Spanien ['ʃpa:ni̯ən]
[l̩] el, l Mittel [mɪtl̩], Dirndl [dɪʁndl̩]
[j] j, y Jahr [jaːɐ̯], Yacht [jaxt]
[u] u, ou Instrument [ɪnstʀu'mɛnt], Boutique [bu'tiːk]
[o] o, au Auto ['aʊ̯to], Chauvinismus [ʃoviˈnɪsmʊs]
[m̩] en, em geben ['geːbm̩], rotem ['ʀoːtm̩]
[œ] ö zwölf [tsvœlf]
[pf] pf Topf [tɔpf]
[kv] qu Qualle ['kvalə]
[y] y Synode [zyˈnoːdə]
[ɪ̯] i Familie [fa'miːlɪ̯ə]
- h Reihe ['ʀaɪ̯ə]; Hiat-Vermeidungs-h
[ʔ] - Beamter [bə'ʔamtɐ]; Knacklaut vor Vokal

Siehe auch[Bearbeiten]