vincere

Aus Wiktionary, dem freien Wörterbuch

vincere (Italienisch)[Bearbeiten]

Verb[Bearbeiten]

Zeitform Person Wortform
Präsens io vinco
tu vinci
lui, lei, Lei vince
noi vinciamo
voi vincete
loro vincono
Imperfekt io vincevo
Historisches Perfekt io
Partizip II vinto
Konjunktiv II io vincessi
Imperativ tu vinci
voi vincete
Hilfsverb avere
Alle weiteren Formen: Flexion:vincere

Worttrennung:

vin·ce·re

Aussprache:

IPA: [ˈvint͡ʃere]
Hörbeispiele: Lautsprecherbild vincere (Info)

Bedeutungen:

[1] intransitiv: siegen, gewinnen
[2] intransitiv: Sport: siegen, gewinnen
[3] transitiv, Krieg, Wahl, Wettkampf etc.: gewinnen
[4] transitiv, Feind: besiegen
[5] transitiv, übertragen, Hindernis, Schwierigkeit etc.: meistern, überwinden
[6] transitiv, übertragen: bezwingen

Herkunft:

Erbwort aus dem lateinischen vincere → la[1]

Beispiele:

[1]

Charakteristische Wortkombinationen:

[1, 2] sicuro di vincere (siegessicher)
[3] vincere un'ostacolo (ein Hindernis überwinden)

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1] PONS Italienisch-Deutsch, Stichwort: „vincere
[1] LEO Italienisch-Deutsch, Stichwort: „vincere
In diesem Eintrag oder Abschnitt sind die Referenzen noch nicht geprüft und den Bedeutungen gar nicht oder falsch zugeordnet worden. Bitte hilf mit, dies zu verbessern!

vincere (Latein)[Bearbeiten]

Verb[Bearbeiten]

Zeitform Person Wortform
Präsens 1. Person Singular vincō
2. Person Singular vincis
3. Person Singular vincit
1. Person Plural vincimus
2. Person Plural vincitis
3. Person Plural vincunt
Perfekt 1. Person Singular vīcī
Imperfekt 1. Person Singular vincēbam
Futur 1. Person Singular vincam
PPP victus
Konjunktiv Präsens 1. Person Singular vincam
Imperativ Singular vince
Plural vincite
Alle weiteren Formen: Flexion:vincere

Anmerkung zur Syntax:

[6] Poetisch kann nach vincere der bloße Infinitiv stehen. Dann hat es in etwa die Bedeutung von „besser sein, etwas zu tun“.

Worttrennung:

vin·ce·re, vī·cī, vic·tum

Bedeutungen:

[1] im Krieg: Sieger sein, siegen, besiegen, bezwingen, überwinden
[2] im Wettkampf: Sieger sein, siegen, besiegen, bezwingen, überwinden
[3] bei Prozessen: Sieger sein, siegen, besiegen, bezwingen, überwinden; (einen Prozess) gewinnen
[4] übertragen: besiegen, bewältigen, bestehen, Herr werden, Meister werden
[5] übertragen: zur Einsicht bringen, umstimmen, bewegen, hinreißen, überwältigen
[6] übertragen, auch mit Ablativ: übertreffen in, übersteigen an
[7] übertragen, mit AcI, »ut« oder indirektem Fragesatz: überzeugend darlegen, erweisen, beweisen, dartun
  • spezielle Bedeutungen:
[8] vicimus“: gewonnenes Spiel haben, seinen Zweck erreicht haben, das Ziel erreicht haben
[9] vicisti“, „viceris“, „vincite“, „vincerent“: Recht haben, seinen Willen haben

Herkunft:

verwandt mit gotisch weihan und althochdeutsch wīgan[2][3]

Synonyme:

[2] subigere, superare

Beispiele:

[1] „Ad haec Ariovistus respondit: ius esse belli, ut qui vicissent, iis quos vicissent, quemadmodum vellent, imperarent; item p. R. victis non ad alterius praescriptum, sed ad suum arbitrium imperare consuesse.“[4]
[1] „si iudicium senatus observari oporteret, liberam debere esse Galliam, quam bello victam suis legibus uti voluisset.“[5]
[1] „navalibus pugnis Carthaginiensis, homines in maritimis rebus exercitatissimos paratissimosque, vicerunt, ei nullo in loco iam praedonibus pares esse poteramus.“[6]
[1] „Ariovistum autem, ut semel Gallorum copias proelio vicerit, quod proelium factum sit ad Magetobrigam, superbe et crudeliter imperare, obsides nobilissimi cuiusque liberos poscere et in eos omnia exempla cruciatus que edere, si qua res non ad nutum aut ad voluntatem eius facta sit.“[7]
[1] „C. Duellium M. filium qui Poenos classe primus vicerat, redeuntem a cena senem saepe videbam puer;“[8]
[1] „‚vincis‘, ait ‚Perseu!“[9]
[1] „ita certe inde abiere Romani ut victores, Etrusci pro victis.[10]
[2] „sicut fortis equus, spatio qui saepe supremo
vicit Olympia, nunc senio confectus quiescit“[11]
[2] „non iam prima peto Mnestheus neque vincere certo“[12]
[3] „cognitor si fuisset tuus, quod vicisset iudicio, ferres tuum;“[13]
[3] „etenim iudicium, quod prope omnium fortunarum suarum C. Mustius habuit, me uno defendente vicit[14]
[3] „nam in hoc posteriori, nisi ipse egomet deiecissem, vincerem sponsionem;“[15]
[3] „Vincere erant omnes dignae iudexque querebar
Non omnes causam vincere posse suam;“[16]
[4] „sed tamen vincit ipsa rerum publicarum natura saepe rationem.“[17]
[4] „Sapientis animus magnitudine consilii, tolerantia rerum humanarum, contemptione fortunae, virtutibus denique omnibus ut moenibus saeptus vincetur et expugnabitur, qui ne civitate quidem pelli potest?“[18]
[4] „illic te Peleus, ut somno victa iacebas,
occupat“[19]
[4] „neu cursu quassatae ullo neu turbine venti
vincantur,[20]
[4] „et noctem flammis funalia vincunt.[21]
[4] „aut quos Oceano propior gerit India lucos,
extremi sinus orbis, ubi aera vincere summum
arboris haut ullae iactu potuere sagittae?“[22]
[4] „nec requies, quin aut pomis exuberet annus
aut fetu pecorum aut Cerealis mergite culmi,
proventuque oneret sulcos atque horrea vincat.[23]
[4] „num lacrimas victus dedit aut miseratus amantem est?“[24]
[4] „victa iacet pietas, et Virgo caede madentes, / ultima caelestum, terras Astraea reliquit.“ (Ov. met. 1, 149–150)[25]
[5] „non est autem consentaneum qui metu non frangatur eum frangi cupiditate nec qui invictum se a labore praestiterit vinci a voluptate.“[26]
[5] „nec vitam nec opes nec ademit posse reverti,
si sua per vestras victa sit ira preces.“[27]
[5] „restitit Eurydicenque suam iam luce sub ipsa
immemor heu victusque animi respexit.“[28]
[6] „stellarum autem globi terrae magnitudinem facile vincebant.[29]
[6] „quid in eiusmodi re fieri potuit? quod commodum est, expectate facinus quam voltis improbum: vincam tamen expectationem omnium.“[30]
[6] „post ad Mithridaticum bellum missus a senatu non modo opinionem vicit omnium quae de virtute eius erat sed etiam gloriam superiorum;“[31]
[6] „qui quamquam figura est hominis, morum tamen inmanitate vastissimas vincit beluas.“[32]
[6] „tanto ille superiores vicerat gloria, quanto tu omnibus praestitisti.“[33]
[6] „sed vincit longe prius ipsum
expugnare caput.“[34]
[7] „vince deinde bonum virum fuisse Oppianicum, hominem integrum, nihil de illo umquam secus esse existimatum, nihil denique praeiudicatum.“[35]
[7] „si doceo non ab Habito, vinco ab Oppianico;“[36]
[7] „nec sum animi dubius, verbis ea vincere magnum
quam sit et angustis hunc addere rebus honorem:“[37]
[7] „nec vincet ratio hoc, tantundem ut peccet idemque
qui teneros caulis alieni fregerit horti
et qui nocturnus sacra divum legerit.“[38]
[8] „atque utinam liceat isti contionari! cui si esse in urbe tuto licebit, vicimus.[39]
[8] „cuius ut oblata est praesentia, ‚vicimus‘ inquit
‚hic mihi morte sua causa salutis erit‘. “[40]
[9] „Hac in utramque partem disputatione habita, cum a Cotta primisque ordinibus acriter resisteretur, ‚vincite‘ inquit ‚si ita vultis‘ Sabinus et id clariore voce, ut magna pars militum exaudiret;“[41]
[9] „Iam abi: vicisti.[42]
[9] „adducti qui illam hinc civem dicant: viceris.[43]

Charakteristische Wortkombinationen:

[1] veni, vidi, vici

Wortbildungen:

convincere, devincere, evincere, pervincere, revincere, supervincere, victor, vincenter, vincibilis

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1–9] Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „vincere“ (Zeno.org)
[1–9] Josef Maria Stowasser, Michael Petschenig, Franz Skutsch: Stowasser. Lateinisch-deutsches Schulwörterbuch. Oldenbourg, München 1994, ISBN 3-486-13405-1, Seite 552

Quellen:

  1. Nicola Zingarelli: Lo Zingarelli 2008. Vocabolario della lingua italiana. CD-Rom-Ausgabe der 12. Auflage. Zanichelli, Bologna 2007, ISBN 978-8808-20035-8
  2. Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „vincere“ (Zeno.org)
  3. Josef Maria Stowasser, Michael Petschenig, Franz Skutsch: Stowasser. Lateinisch-deutsches Schulwörterbuch. Oldenbourg, München 1994, ISBN 3-486-13405-1, Seite 552
  4. Gaius Iulius Caesar, De bello Gallico, 1, 36, 1
  5. Gaius Iulius Caesar, De bello Gallico, 1, 45, 3
  6. Marcus Tullius Cicero, De imperio Cn. Pompeio, 55
  7. Gaius Iulius Caesar, De bello Gallico, 1, 31, 12
  8. Marcus Tullius Cicero, De senectute, 44
  9. Publius Ovidius Naso, Metamorphoses, 5, 216
  10. Titus Livius, Ab urbe condita, 2, 7, 3
  11. Quintus Ennius, Annales, 12, 374–375
  12. Publius Vergilius Maro, Aeneis, 5, 194
  13. Marcus Tullius Cicero, Pro Roscio Comodeo, 53
  14. Marcus Tullius Cicero, In Verrem II, 1, 139
  15. Marcus Tullius Cicero, Pro M. Tullio, 30
  16. Publius Vergilius Maro, Heroides, 16, 75–76
  17. Marcus Tullius Cicero, De re publica, 2, 57
  18. Marcus Tullius Cicero, Paradoxa Stoicorum, 4, 27
  19. Publius Ovidius Naso, Metamorphoses, 11, 238–239
  20. Publius Vergilius Maro, Aeneis, 9, 90–91
  21. Publius Vergilius Maro, Aeneis, 1, 727
  22. Publius Vergilius Maro, Georgica, 2, 122–124
  23. Publius Vergilius Maro, Georgica, 2, 516–518
  24. Publius Vergilius Maro, Aeneis, 4, 370
  25. Publius Ovidius Naso; William S. Anderson (Herausgeber): Metamorphoses. stereotype, 2. Auflage. Walter de Gruyter, Berlin/New York 2008, ISBN 978-3-598-71565-5 (Erstauflage 1982, Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 6.
  26. Marcus Tullius Cicero, De officiis, 1, 68
  27. Publius Ovidius Naso, Epistulae ex Ponto, 1, 7, 47–48
  28. Publius Vergilius Maro, Georgica, 4, 490–491
  29. Marcus Tullius Cicero, De re publica, 6, 16
  30. Marcus Tullius Cicero, In Verrem II, 5, 11
  31. Marcus Tullius Cicero, Academica, 1
  32. Marcus Tullius Cicero, De re publica, 2, 48
  33. Marcus Tullius Cicero, Pro rege Deiotaro, 12
  34. Quintus Horatius Flaccus, Sermones, 2, 5, 73–74
  35. Marcus Tullius Cicero, Pro Cluentio, 124
  36. Marcus Tullius Cicero, Pro Cluentio, 64
  37. Publius Vergilius Maro, Georgica, 3, 289–290
  38. Quintus Horatius Flaccus, Sermones, 1, 3, 115–117
  39. Marcus Tullius Cicero, Epistulae ad Atticum, 14, 20, 3
  40. Publius Ovidius Naso, Trista, 3, 9, 23–24
  41. Gaius Iulius Caesar, De bello Gallico, 5, 30, 1
  42. Titus Maccius Plautus, Persa, 215
  43. Publius Terentius Afer, Andria, 892
Ähnliche Wörter:
vincire