ὑποκριτής

Aus Wiktionary, dem freien Wörterbuch

ὑποκριτής (Altgriechisch)[Bearbeiten]

Substantiv, m[Bearbeiten]

Singular Plural

Nominativ ὁ ὑποκριτής οἱ ὑποκριταί

Genitiv τοῦ ὑποκριτοῦ τῶν ὑποκριτῶν

Dativ τῷ ὑποκριτῇ τοῖς ὑποκριταῖς

Akkusativ τὸν ὑποκριτήν τοὺς ὑποκριτάς

Vokativ (ὦ) ὑποκριτά (ὦ) ὑποκριταί

Worttrennung:

ὑπο·κρι·τής, Genitiv: ὑποκριτοῦ

Umschrift:

DIN 31634: hypokritēs, Genitiv: hypokritu

Bedeutungen:

[1] Ausleger, Deuter, Erklärer
[2] Theater: Schauspieler
[3] übertragen: Heuchler, Hypokrit

Herkunft:

Ableitung zu dem Verb ὑποκρίνομαι (hypokrinomai→ grc[1]

Beispiele:

[1] „οὓς μάντεις αὐτοὺς ὀνομάζουσίν τινες, τὸ πᾶν ἠγνοηκότες ὅτι τῆς δι’ αἰνιγμῶν οὗτοι φήμης καὶ φαντάσεως ὑποκριταί, καὶ οὔτι μάντεις, προφῆται δὲ μαντευομένων δικαιότατα ὀνομάζοιντ’ ἄν.“[2]
[1] „μὴ ὀνείρων τινὰς ὑποκριτὰς ἡμᾶς ὑπείληφεν;“[3]
[2] „τὸν δ’ ὑποκριτὴν ἕτερον ἀργαλέον ὡς σοφόν“[4]
[2] „Οὐκοῦν μείζονά τε αὖ τὴν πόλιν δεῖ ποιεῖν· ἐκείνη γὰρ ἡ ὑγιεινὴ οὐκέτι ἱκανή, ἀλλ’ ἤδη ὄγκου ἐμπληστέα καὶ πλήθους, ἃ οὐκέτι τοῦ ἀναγκαίου ἕνεκά ἐστιν ἐν ταῖς πόλεσιν, οἷον οἵ τε θηρευταὶ πάντες οἵ τε μιμηταί, πολλοὶ μὲν οἱ περὶ τὰ σχήματά τε καὶ χρώματα, πολλοὶ δὲ οἱ περὶ μουσικήν, ποιηταί τε καὶ τούτων ὑπηρέται, ῥαψῳδοί, ὑποκριταί, χορευταί, ἐργολάβοι, σκευῶν τε παντοδαπῶν δημιουργοί, τῶν τε ἄλλων καὶ τῶν περὶ τὸν γυναικεῖον κόσμον.“[5]
[2] „ὁ δ’ οὐκ ἠνέσχετο, ἀλλά μοι ἔδοξεν ὀργισθῆναι αὐτῷ ὥσπερ ποιητὴς ὑποκριτῇ κακῶς διατιθέντι τὰ ἑαυτοῦ ποιήματα.“[6]
[2] „Ἐπιλήσμων μεντἂν εἴην, ὦ Ἀγάθων, εἰπεῖν τὸν Σωκράτη, εἰ ἰδὼν τὴν σὴν ἀνδρείαν καὶ μεγαλοφροσύνην ἀναβαίνοντος ἐπὶ τὸν ὀκρίβαντα μετὰ τῶν ὑποκριτῶν, καὶ βλέψαντος ἐναντία τοσούτῳ θεάτρῳ, μέλλοντος ἐπιδείξεσθαι σαυτοῦ λόγους, καὶ οὐδ’ ὁπωστιοῦν ἐκπλαγέντος, νῦν οἰηθείην σε θορυβήσεσθαι ἕνεκα ἡμῶν ὀλίγων ἀνθρώπων.“[7]
[2] „Τί δ’; οἴει, ἔφη, χαλεπώτερον εἶναί σοι ἀκούειν ὧν αὕτη λέγει ἢ τοῖς ὑποκριταῖς, ὅταν ἐν ταῖς τραγῳδίαις ἀλλήλους τὰ ἔσχατα λέγωσιν;“[8]
[3] „βασιλεύων ἄνθρωπον ὑποκριτὴν ἀπὸ δυσκολίας λαοῦ.“[9]
[3] „καὶ ὑποκριταὶ καρδίᾳ τάξουσιν θυμόν·“[10]
[3] „Οὐαὶ δὲ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι κλείετε τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων·“[11]

Entlehnungen:

Latein: hypocrites

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1–3] Wilhelm Pape, bearbeitet von Max Sengebusch: Handwörterbuch der griechischen Sprache. Griechisch-deutsches Handwörterbuch. Band 1: Α–Κ, Band 2: Λ–Ω. 3. Auflage, 6. Abdruck, Vieweg & Sohn, Braunschweig 1914. Stichwort „ὑπο-κριτής“. [1]
[1–3] Henry George Liddell, Robert Scott, revised and augmented throughout by Sir Henry Stuart Jones with assistance of Roderick McKenzie: A Greek-English Lexicon. Clarendon Press, Oxford 1940. Stichwort „ὑποκριτής“.
[1–3] Wilhelm Gemoll: Griechisch-deutsches Schul- und Handwörterbuch. Von W. Gemoll und K. Vretska. 10. Auflage. Oldenbourg, München 2006, ISBN 978-3-637-00234-0, Seite 824.

Quellen:

  1. Wilhelm Gemoll: Griechisch-deutsches Schul- und Handwörterbuch. Von W. Gemoll und K. Vretska. 10. Auflage. Oldenbourg, München 2006, ISBN 978-3-637-00234-0, Seite 824.
  2. Platon, Timaeus, 72b
  3. Lucianus, Somnium sive vita Luciani, 17
  4. Aristophanes, Vespae, 1279
  5. Platon, Respublica, 373b
  6. Platon, Charmides, 162d
  7. Platon, Symposium, 194a-b
  8. Xenophon, Memorabilia, 2,2,9
  9. Alfred Rahlfs, Robert Hanhart (Herausgeber): Septuaginta. 2. Auflage. Deutsche Bibelgesellschaft, Stuttgart 2006, Ijob Kapitel 34, Vers 30 LXX
  10. Alfred Rahlfs, Robert Hanhart (Herausgeber): Septuaginta. 2. Auflage. Deutsche Bibelgesellschaft, Stuttgart 2006, Ijob Kapitel 36, Vers 13 LXX
  11. Evangelium, Matthäus, 23,13