zona

Aus Wiktionary, dem freien Wörterbuch

zona (Italienisch)[Bearbeiten]

Substantiv, f[Bearbeiten]

Singular

Plural

la zona

le zone

Worttrennung:

zo·na, Plural: zo·ne

Aussprache:

IPA: [ˈdzɔːna], Plural: [ˈdzɔːne]
Hörbeispiele: Lautsprecherbild zona (Info), Plural:

Bedeutungen:

[1] die Zone, die Gegend, das Gebiet
[2] Amtssprache: der Bezirk

Unterbegriffe:

[1] zona di guerra (Kriegsgebiet), zona artigianale (Industriegebiet)

Beispiele:

[1]

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1, 2] PONS Italienisch-Deutsch, Stichwort: „zona

zona (Katalanisch)[Bearbeiten]

Substantiv, f[Bearbeiten]

Singular

Plural

la zona

les zones

Worttrennung:

zo·na

Aussprache:

IPA: östlich: [ˈzonə], westlich: [ˈzona]
Hörbeispiele: Lautsprecherbild zona (Info)

Bedeutungen:

[1] die Zone, das Gebiet

Beispiele:

[1]

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1] Diccionari de la llengua catalana: „zona
[1] Gran Diccionari de la llengua catalana: zona

zōna (Latein)[Bearbeiten]

Substantiv, f[Bearbeiten]

Kasus Singular Plural
Nominativ zōna zōnae
Genitiv zōnae zōnārum
Dativ zōnae zōnīs
Akkusativ zōnam zōnās
Vokativ zōna zōnae
Ablativ zōnā zōnīs

Worttrennung:

zo·na, Genitiv: zo·nae

Bedeutungen:

[1] Gürtel, der von Männern getragen wurde und meist mit einem Geldbeutel versehen war; Geldgurt
[2] Gürtel, der von Frauen getragen wurde und als Zeichen der Jungfräulichkeit galt; Gürtel
[3] Astronomie: Erdgürtel, Zone
[4] Mineralogie: Rand an Edelsteinen; Gürtel
[5] Medizin: Gürtelrose
[6] spätlateinisch: Besatz, Bordüre

Herkunft:

seit Plautus[1] bezeugte Entlehnung aus dem altgriechischen ζώνη (zōnē→ grc[2] / dorischen ζώνα (zōna→ grc[1]

Synonyme:

[3] cingulus, circulus, fascia, plaga
[5] sacer ignis, zoster

Verkleinerungsformen:

[2] zonula

Beispiele:

[1] „zonam sustuli.“ (Plaut. Merc. 925; handschriftlich als sonam überliefert)[3]
[1] „cape / tunicam atque zonam, et chlamydem adferto et causeam / quam ille habeat qui hanc lenoni huic vendat“ (Plaut. Pers. 154–156)[4]
[1] „tu peregrinu’s, hic ego habito: non cum zona ego ambulo:“ (Plaut. Truc. 955)[5]
[1] „ibit eo quo vis qui zonam perdidit“ (Hor. ep. 2,2,40)[6]
[2] „pernici aureolum fuisse malum, / quod zonam solvit diu ligatam.“ (Catul. 2,12–13)[7]
[2] „unde foret nervosius illud, / quod posset zonam solvere virgineam.“ (Catul. 67,27–28)[8]
[2] „fervidus tecum puer et solutis / Gratiae zonis properentque Nymphae / et parum comis sine te Iuventas / Mercuriusque.“ (Hor. carm. 1,30,5–8)[9]
[2] „‚vilis Europe‘, pater urget absens, / ‚quid mori cessas? potes hac ab orno / pendulum zona bene te secuta e- / lidere collum‘.“ (Hor. carm. 3,27,57–60)[10]
[3] „quinque tenent caelum zonae:“ (Verg. georg. 1,233)[11]
[3] „adde quod ex relieto plus abstulit caelum, nam cum sint eius quinque partes, quas vocant zonas, infesto rigore et aeterno gelu premitur omne, quicquid est subiectum duabus extremis utrimque circa vertices, hunc, qui trionum septem vocatur, eumque, qui adversus austrinus appellatur.“ (Plin. nat. 2,172)[12]
[3] „sic mundi pars ima iacet, quam zona nivalis / perpetuaeque premunt hiemes:“ (Lucan. 4,106–107)[13]
[3] „sed rapidus Titan ponto sua lumina pascens / aequora subduxit zonae vicina perustae;“ (Lucan. 9,313–314)[14]
[3] „Zonae caeli quinque sunt, quarum distinctionibus quaedam partes temperie sua incoluntur, quaedam inmanitate frigoris aut caloris inhabitabiles existunt. Quae ideo zonae vel circucli appellantur, eo quod in circumductione sphaerae existunt.“ (Isid. orig. 3,44,1)[15]
[4] „Arabicas onychas nigras inveniri candidis zonis;“ (Plin. nat. 37,90)[16]
[5] „facit hoc medicamentum et ad carbunculos et ad ignem sacrum et ad zonam, quam Graeci ἕρπητα dicunt.“ (Scrib. Larg. 63)[17]
[5] „etiam ad papulas et sacrum ignem vel quam zonam vocant bene facit ex aqua mulsa detracto prius sanguine, si res postulaverit, ut et in aliis omnibus superius dictis faciendum est.“ (Larg. 106)[18]
[6] „Recta dicitur vestis quam sursum versum stantesque texunt. Segmentata zonis quibusdam et quasi praecisamentis ornata; nam et particulas cuicumque materiae abscisas praesegminas vocant.“ (Isid. orig. 19,22,18)[19]

Wortbildungen:

zonalis, zonarius, zonatim

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1–6] Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „zona“ (Zeno.org), Band 2, Spalte 3574-3575.
[1–3] PONS Latein-Deutsch, Stichwort: „zona
[1–5] P. G. W. Glare: Oxford Latin Dictionary. 2. Auflage. Volume 2: M–Z, Oxford University Press, Oxford 2012, ISBN 978-0-19-958031-6, „zona“ Seite 2343.

Quellen:

  1. 1,0 1,1 Alfred Ernout, Alfred Meillet: Dictionnaire étymologique de la langue latine. Histoire des mots. durch Jacques André vermehrte und korrigierte Neuauflage der 4. Auflage. Klincksieck, Paris 2001, ISBN 2-252-03277-4, Seite 759.
  2. P. G. W. Glare: Oxford Latin Dictionary. 2. Auflage. Volume 2: M–Z, Oxford University Press, Oxford 2012, ISBN 978-0-19-958031-6, „zona“ Seite 2343.
  3. Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus I: Amphitruo, Asinaria, Aulularia, Bacchides, Captivi, Casina, Cistellaria, Curculio, Epidicus, Menaechmi, Mercator, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat).
  4. Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus II: Miles Gloriosus, Mostellaria, Persa, Poenulus, Pseudolus, Rudens, Stichus, Trinummus, Truculentus, Vidularia, Fragmenta, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat).
  5. Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus II: Miles Gloriosus, Mostellaria, Persa, Poenulus, Pseudolus, Rudens, Stichus, Trinummus, Truculentus, Vidularia, Fragmenta, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat).
  6. Quintus Horatius Flaccus; D. R. Shackleton Bailey (Herausgeber): Opera. sterotype Auflage der 4. Auflage. De Gruyter, Berlin, New York 2008, ISBN 978-3-11-020292-2 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 303.
  7. Catullus Veronensis; Werner Eisenhut (Herausgeber): Liber. 1. Auflage. BSB B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1983 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 3.
  8. Catullus Veronensis; Werner Eisenhut (Herausgeber): Liber. 1. Auflage. BSB B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1983 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 75.
  9. Quintus Horatius Flaccus; D. R. Shackleton Bailey (Herausgeber): Opera. sterotype Auflage der 4. Auflage. De Gruyter, Berlin, New York 2008, ISBN 978-3-11-020292-2 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 33.
  10. Quintus Horatius Flaccus; D. R. Shackleton Bailey (Herausgeber): Opera. sterotype Auflage der 4. Auflage. De Gruyter, Berlin, New York 2008, ISBN 978-3-11-020292-2 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 105.
  11. Publius Vergilius Maro; Silvia Ottaviano, Gian Biagio Conte (Herausgeber): Bucolica, Georgica. 1. Auflage. Walter de Gruyter, Berlin/New York 2013, ISBN 978-3-11-019608-5 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 132.
  12. Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen I. Libri I–VI, K. G. Saur, München/Leipzig 1996, ISBN 3-519-11650-2 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1906), Seite 192.
  13. Marcus Annaeus Lucanus; D. R. Shackleton Bailey (Herausgeber): De bello civili. Libri X. 2. Auflage. De Gruyter, Berlin, New York 2009, ISBN 978-3-598-71502-0 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 80.
  14. Marcus Annaeus Lucanus; D. R. Shackleton Bailey (Herausgeber): De bello civili. Libri X. 2. Auflage. De Gruyter, Berlin, New York 2009, ISBN 978-3-598-71502-0 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 236.
  15. Isidorus Hispalensis episcopus: Etymologiarum sive originum libri XX. Recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. 1. Auflage. Tomus I libros I–X continens, Oxford 1911 (Scriptorum classicorum bibliotheca Oxoniensis).
  16. Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen V. Libri XXXI–XXXVII, K. G. Saur, München/Leipzig 2002, ISBN 3-598-71654-0 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1897), Seite 421.
  17. Scribonius Largus; Georg Helmreich (Herausgeber): Conpositiones. 1. Auflage. Teubner, Leipzig 1887 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Internet Archive), Seite 28.
  18. Scribonius Largus; Georg Helmreich (Herausgeber): Conpositiones. 1. Auflage. Teubner, Leipzig 1887 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Internet Archive), Seite 46.
  19. Isidorus Hispalensis episcopus: Etymologiarum sive originum libri XX. Recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. 1. Auflage. Tomus II libros XI–XX continens, Oxford 1911 (Scriptorum classicorum bibliotheca Oxoniensis)

zona (Spanisch)[Bearbeiten]

Substantiv, f[Bearbeiten]

Singular

Plural

la zona

las zonas

Worttrennung:

zo·na

Aussprache:

IPA: [ˈθona]
Hörbeispiele:

Bedeutungen:

[1] Zone f, Gegend f, Gebiet n
[2] Medizin: Gürtelrose f

Beispiele:

[1]

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1, 2] Real Academia Española, Diccionario de la lengua española, 2001 „zona
[1] PONS Spanisch-Deutsch, Stichwort: „zona


Das Gesuchte nicht gefunden? Ähnliche Wörter aus allen Sprachen:

zonal, zone, Zone, zoner