lyricus

Aus Wiktionary, dem freien Wörterbuch

lyricus (Latein)[Bearbeiten]

Adjektiv[Bearbeiten]

Nominativ Singular und Adverbia
Steigerungsstufe m f n Adverb
Positiv lyricus lyrica lyricum
Komparativ lyricior lyricior lyricius
Superlativ lyricissimus lyricissima lyricissimum
Alle weiteren Formen: Flexion:lyricus

Worttrennung:

ly·ri·cus, ly·ri·ca, ly·ri·cum

Bedeutungen:

[1] zum Spiel der Lyra gehörig; lyrisch

Herkunft:

entlehnt von dem altgriechischen λυρικός (lyrikos→ grclyrischer Sänger, lyrischer Dichter[1]

Beispiele:

[1] „nomen Arionium Siculas impleverat urbes / captaque erat lyricis Ausonia ora sonis;“ (Ov. fast. 2, 93–94)[2]
[1] „ille manus olim missuras Hectora leto / creditur in lyricis detinuisse modis.“ (Ov. fast. 5, 385–386)[3]
[1] „quod si me lyricis vatibus inseres, / sublimi feriam sidera vertice.“ (Hor. carm. 1, 1 35–36)[4]
[1] „quid, nisi cum multo Venerem confundere vino, / praecepit lyrici Teia Musa senis?“ (Ov. trist. 2, 363–364)[5]
[1] „composuit et carmen lyricum, cuius est titulus conquestio de morte L. Caesaris.“ (Suet. Tib. 70, 2)[6]

Wortbildungen:

lyrica

Entlehnungen:

französisch: lyrique

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1] Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „lyricus“ (Zeno.org), Band 2, Spalte 743.
[1] Josef Maria Stowasser, Michael Petschenig, Franz Skutsch: Stowasser. Lateinisch-deutsches Schulwörterbuch. Oldenbourg, München 1994, ISBN 3-486-13405-1, Seite 303, Eintrag „lyricus“.
[1] Hermann Menge: Langenscheidt, Großwörterbuch der lateinischen und deutschen Sprache (Menge-Güthling). 16. Auflage. Teil 1: Lateinisch–Deutsch, Langenscheidt, Berlin/München/Zürich 1967, Seite 450, Eintrag „lyricus“.
[1] P. G. W. Glare: Oxford Latin Dictionary. 2. Auflage. Volume 1: A–L, Oxford University Press, Oxford 2012, ISBN 978-0-19-958031-6, „lyricus“ Seite 1161.
[1] Thesaurus Linguae Latinae. Editus iussu et auctoritate consilii ab academiis societatibusque diversarum nationum electi. 7. Band, 2. Teil Intestabilis – Lyxipyretos, Teubner, Leipzig 1956–1978, ISBN 3-322-00000-1, „lyricus“ Spalte 1951.

Quellen:

  1. Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „lyricus“ (Zeno.org), Band 2, Spalte 743.
  2. Publius Ovidius Naso; Ernest Henry Alton, Donald Ernest Wilson Wormell, Edward Courtney (Herausgeber): Fastorum libri sex. stereotype, 4. Auflage. K. G. Saur, München/Leipzig 2005, ISBN 3-598-71568-4 (Erstauflage 1996, Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 28.
  3. Publius Ovidius Naso; Ernest Henry Alton, Donald Ernest Wilson Wormell, Edward Courtney (Herausgeber): Fastorum libri sex. stereotype, 4. Auflage. K. G. Saur, München/Leipzig 2005, ISBN 3-598-71568-4 (Erstauflage 1996, Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 125.
  4. Quintus Horatius Flaccus; D. R. Shackleton Bailey (Herausgeber): Opera. sterotype Auflage der 4. Auflage. De Gruyter, Berlin, New York 2008, ISBN 978-3-11-020292-2 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 2.
  5. Publius Ovidius Naso; John Barrie Hall (Herausgeber): Tristia. 1. Auflage. B. G. Teubner, Stuttgart/Leipzig 1995, ISBN 3-8154-1567-5 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 73.
  6. Gaius Suetonius Tranquillus; Maximilian Ihm (Herausgeber): Opera. stereotyper Nachdruck der 1. Auflage. Volumen I: De vita Caesarum libri VIII, K. G. Saur, München/Leipzig 2003, ISBN 3-598-71827-6 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1933), Seite 149.

Substantiv, m[Bearbeiten]

Kasus Singular Plural
Nominativ lyricus lyricī
Genitiv lyricī lyricōrum
Dativ lyricō lyricīs
Akkusativ lyricum lyricōs
Vokativ lyrice lyricī
Ablativ lyricō lyricīs

Worttrennung:

ly·ri·cus, Plural: ly·ri·ci

Bedeutungen:

[1] lyrischer Dichter
[2] mittellateinisch: Spielmann

Synonyme:

[2] lyrator

Beispiele:

[1] „nihilo minus eruditus volebat videri. hanc itaque conpendiariam excogitavit: magna summa emit servos, unum, qui Homerum teneret, alteram, qui Hesiodum. novem praeterea lyricis singulos adsignavit.“ (Sen. ep. 27, 5–6)[1]
[1] „Negat Cicero, si duplicetur sibi aetas, habiturum se tempus, quo legat lyricos: eodem loco [pone] dialecticos: tristius inepti sunt.“ (Sen. ep. 49, 5)[2]
[1] „nondum umbraticus doctor ingenia deleverat, cum Pindarus novemque lyrici Homericis versibus canere timuerunt.“ (Petron. 2, 4)[3]
[1] „Praeterea curandum est, ne sententiae emineant extra corpus orationis expressae, sed intexto vestibus colore niteant. Homerus testis et lyrici Romanusque Vergilius et Horatii curiosa felicitas.“ (Petron. 118, 5)[4]
[1] „utiles tragoediae: alunt et lyrici, si tamen in his non auctores modo, sed etiam partes operis elegeris: nam et Graeci licenter multa et Horatium in quibusdam nolim interpretari.“ (Quint. inst. 1, 8, 6)[5]
[1] „exquisitam vero figuram huius rei deprendisse apud principem lyricorum Pindarum videor in libro, quem inscripsit ὕμνους.“ (Quint. inst. 8, 6, 71)[6]
[1] „sicut in molestos incidimus grammaticos, quorum fuerunt, qui lyricorum quorundam carmina in varias mensuras coegerunt.“ (Quint. inst. 9, 4, 53)[7]
[1] „facio non numquam versiculos severos parum, facio, nam et comoedias audio et specto mimos et lyricos lego et Sotadicos intellego; aliquando praeterea rideo, iocor, ludo, utque omnia innoxiae remissionis genera breviter amplectar: ‚homo sum‘.“ (Plin. ep. 5, 3, 2)[8]

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1] Karl Ernst Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch. 8. Auflage. Hannover 1913 (Nachdruck Darmstadt 1998): „lyricus“ (Zeno.org), Band 2, Spalte 743.
[1] P. G. W. Glare: Oxford Latin Dictionary. 2. Auflage. Volume 1: A–L, Oxford University Press, Oxford 2012, ISBN 978-0-19-958031-6, „lyricus“ Seite 1161.
[1] Thesaurus Linguae Latinae. Editus iussu et auctoritate consilii ab academiis societatibusque diversarum nationum electi. 7. Band, 2. Teil Intestabilis – Lyxipyretos, Teubner, Leipzig 1956–1978, ISBN 3-322-00000-1, „lyricus“ Spalte 1951.
[2] Edwin Habel, Friedrich Gröbel: Mittellateinisches Glossar. Unveränderter Nachdruck der 2. Auflage. Schöningh, Paderborn 1959, ISBN 3-506-73600-0, DNB 451748891, Spalte 224, Eintrag „lyricus“

Quellen:

  1. Lucius Annaeus Seneca; Friedrich Haase (Herausgeber): Opera quae supersunt. 1. Auflage. Volumen III: Epistulae morales, B. G. Teubner, Leipzig 1886 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 62.
  2. Lucius Annaeus Seneca; Friedrich Haase (Herausgeber): Opera quae supersunt. 1. Auflage. Volumen III: Epistulae morales, B. G. Teubner, Leipzig 1886 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 101.
  3. Petronius Arbiter; Konrad Müller (Herausgeber): Satyricon reliquiae. 4. Auflage. B. G. Teubner, Stuttgart/Leipzig 1995, ISBN 3-519-01580-3 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 2.
  4. Petronius Arbiter; Konrad Müller (Herausgeber): Satyricon reliquiae. 4. Auflage. B. G. Teubner, Stuttgart/Leipzig 1995, ISBN 3-519-01580-3 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 129.
  5. Marcus Fabius Quintilianus: Institutionis Oratoriae Libri XII. Edidit Ludwig Radermacher, addenda et corrigenda collegit et adiecit Vinzenz Buchheit. korrigierte, stereotype 1. Auflage. Pars prior libros I–VI continens, B. G. Teubner, Leipzig 1971 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 53.
  6. Marcus Fabius Quintilianus: Institutionis Oratoriae Libri XII. Edidit Ludwig Radermacher, addenda et corrigenda collegit et adiecit Vinzenz Buchheit. korrigierte, stereotype 1. Auflage. Pars secunda libros VII–XII continens, B. G. Teubner, Leipzig 1959 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 131.
  7. Marcus Fabius Quintilianus: Institutionis Oratoriae Libri XII. Edidit Ludwig Radermacher, addenda et corrigenda collegit et adiecit Vinzenz Buchheit. korrigierte, stereotype 1. Auflage. Pars secunda libros VII–XII continens, B. G. Teubner, Leipzig 1959 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 208.
  8. Gaius Plinius Caecilius Secundus: Epistularum libri novem, Epistularum ad Traianum liber, Panegyricus. Recensuit Mauritius Schuster, editionem tertiam curavit Rudolphus Hanslik. 3. Auflage. B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Stuttgart/Leipzig 1992, ISBN 3-8154-1657-4 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana), Seite 142.