gabbiano

Aus Wiktionary, dem freien Wörterbuch

gabbiano (Italienisch)[Bearbeiten]

Substantiv, m[Bearbeiten]

Singular

Plural

il gabbiano

gabbiani

[1] un gabbiano (Larus michahellis) al Vittoriano;
foto scattata dell’utente Lance 94 il 8 marzo 2009

eine Möwe (Larus michahellis) am Vittoriano;
Aufnahme von Benutzer Lance 94 am 8. März 2009
[1] un gabbiano mentre vola nel canale tra Piombino e l’Isola d’Elba;
foto scattata dell’utente Francesco Flora il 2 giugno 2015

eine Möwe im Flug über der Meerenge zwischen Piombino und der Insel Elba;
Aufnahme von Benutzer Francesco Flora am 2. Juni 2015

Worttrennung:

gab·bia·no, Plural: gab·bia·ni

Aussprache:

IPA: [ɡabˈbjano][1]
Hörbeispiele:

Bedeutungen:

[1] Ornithologie: (am Meer und an Binnengewässern gesellig lebender) mittelgroßer bis großer schwimmfähiger, vorwiegend leuchtend weiß oder silbergrau gefiederter Seevogel (Larinae) mit relativ langen, schmalen und spitzen Flügeln, die ihm ein ausgezeichnetes Flugvermögen verleihen, mit einem kräftigen, schlanken, scharfen Schnabel und mit Schwimmhäuten an den Füßen
[2] übertragen veraltend selten: einfältiger, unbeholfener, untauglicher Mensch

Herkunft:

Das seit 1669[2] bezeugte Wort geht über spätlateinisches gaviānus → la[3] auf lateinisches gāvia → la[2][3][4] zurück.

Sinnverwandte Wörter:

[2] allocco, babbeo, balordo, barbagianni, citrullo, gaglioffo, giuggiolone, inetto, ingenuo, maccherone, mammalucco, scemo, scimunito, sciocco, semplicione, sempliciotto, stupido, tonto
[2] umgangssprachlich: fesso, gnocco
[2] regional: (Rom) fregnone, frescone; (Toscana) grullo

Verkleinerungsformen:

[1] gabbianello

Oberbegriffe:

[1] uccello

Unterbegriffe:

[1] gabbiano di mare
[1] gabbiano australiano (Chroicocephalus novaehollandiae), gabbiano beccorosso (Chroicocephalus scopulinus), gabbiano capobruno / gabbiano monaco (Chroicocephalus maculipennis), gabbiano comune (Chroicocephalus ridibundus), gabbiano delle Ande (Chroicocephalus serranus), gabbiano di Bonaparte (Chroicocephalus philadelphia), gabbiano di Buller / gabbiano becconero (Chroicocephalus bulleri), gabbiano di Hartlaub (Chroicocephalus hartlaubii), gabbiano di Saunders (Chroicocephalus saundersi), gabbiano roseo (Chroicocephalus genei), gabbiano testabruna (Chroicocephalus brunnicephalus), gabbiano testagrigia (Chroicocephalus cirrocephalus)
[1] gabbiano codadirondine (Creagrus furcatus)
[1] gabbianello (Hydrocoloeus minutus)
[1] gabbiano corallino (Ichthyaetus melanocephalus), gabbiano corso (Ichthyaetus audouinii), gabbiano del Pallas (Ichthyaetus ichthyaetus), gabbiano di Hemprich (Ichthyaetus hemprichii), gabbiano occhibianchi (Ichthyaetus leucophthalmus), gabbiano relitto (Ichthyaetus relictus)
[1] gabbiano codafasciata (Larus belcheri), gabbiano d’Armenia (Larus armenicus), gabbiano del Caspio (Larus cachinnans), gabbiano del Pacifico (Larus pacificus), gabbiano della California (Larus californicus), gabbiano della Siberia / gabbiano di Heuglin (Larus heuglini), gabbiano di Delaware (Larus delawarensis), gabbiano di Heermann (Larus heermanni), gabbiano d’Islanda (Larus glaucoides), gabbiano di Olrog (Larus atlanticus), gabbiano di Thayer (Larus thayeri), gabbiano di Vega (Larus vegae), gabbiano dorsoardesia (Larus schistisagus), gabbiano giapponese (Larus crassirostris), gabbiano glauco (Larus hyperboreus), gabbiano glauco del Pacifico (Larus glaucescens), gabbiano occidentale (Larus occidentalis), gabbiano reale americanoe (Larus smithsonianus), gabbiano reale mediterraneo (Larus michahellis), gabbiano reale nordico (Larus argentatus), gabbiano zampegialle (Larus livens), gavina (Larus canus), mugnaiaccio (Larus marinus), zafferano (Larus fuscus), zafferano meridionale (Larus dominicanus)
[1] gabbiano di Franklin (Leucophaeus pipixcan), gabbiano di Magellano (Leucophaeus scoresbii), gabbiano fuligginoso (Leucophaeus fuliginosus), gabbiano modesto / gabbiano grigio (Leucophaeus modestus), gabbiano sghignazzante (Leucophaeus atricilla)
[1] gabbiano d’avorio (Pagophila eburnea)
[1] gabbiano di Ross (Rhodostethia rosea)
[1] gabbiano tridattilo (Rissa tridactyla), gabbiano tridattilo zamperosse (Rissa brevirostris)
[1] gabbiano di Sabine (Xema sabini)

Beispiele:

[1] Il gabbiano grida nell’aria.
Die Möwe schreit in der Luft.
[1] « ‹ Speriamo che il pollo non sia un gabbiano arrosto › fece Alberto. »[5]
„‚Hoffen wir mal, dass das Hühnchen keine gebratene Möwe ist‘, sagte Alberto.“
[1] « Diceva cose generiche, che so, sul mare, sul cielo, sui gabbiani, ma era evidente che recitava una parte, quella che secondo lui era adeguata a me. »[6]
„Er machte allgemeine Bemerkungen über, was weiß ich, das Meer, den Himmel, die Möwen, aber es war offensichtlich, dass er nur einen vorgefertigten Text aufsagte, einen, der seiner Ansicht nach für mich geeignet war.“[7]
[2]  « Ce vò antro che a ffuria de carezze
Smicciàlle da viscino e dda lontano:
Voi (ve lo disce un povero gabbiano)
Ciarimettéte l’unguento e le pezze. »[8]

Entlehnungen:

Korsisch: gabbianu
Sardisch: (Logudoresisch, Nuoresisch) gabbianu
Sizilianisch: gabbianu

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1] Italienischer Wikipedia-Artikel „Larinae
[1] Vocabolario on line, Treccani: „gabbiano
[1] Corriere della Sera: il Sabatini Coletti. Dizionario della Lingua Italiana. Edizione onlinegabbiano
[1] Garzanti linguistica: „gabbiano
[1] Gabrielli Aldo: Grande Dizionario Italiano, digitalisierte Ausgabe der 2008 bei HOEPLI erschienenen Auflage. Stichwort „gabbiano“.
[1] Renate Meier Brentano: Dizionario di Tedesco. Tedesco-Italiano, Italiano-Tedesco. Edizione Compatta, digitalisierte Ausgabe der 2008 bei HOEPLI erschienenen Auflage. Stichwort „gabbiano“.
[1] PONS Italienisch-Deutsch, Stichwort: „gabbiano
[1] Langenscheidt Italienisch-Deutsch, Stichwort: „gabbiano
[1] LEO Italienisch-Deutsch, Stichwort: „gabbiano
[1] The Free Dictionary „gabbiano
[*] Uni Leipzig: Wortschatz-Portalgabbiano
[1, 2] Tullio De Mauro: Il Nuovo de Mauro. Digitalisierte Ausgabe basierend auf dem Grande Dizionario Italiano dell’Uso (1999), Stichwort »gabbiano«.

Quellen:

  1. DiPI, Dizionario di Pronuncia Italiana online: „gabbiano
  2. 2,0 2,1 Tullio De Mauro: Il Nuovo de Mauro. Digitalisierte Ausgabe basierend auf dem Grande Dizionario Italiano dell’Uso (1999), Stichwort »gabbiano«.
  3. 3,0 3,1 Dizionario Etimologico Online: „gabbiano
  4. Vocabolario on line, Treccani: „gabbiano
  5. Eugenio Montale: Farfalla di Dinard. Ⅱ edizione, Arnoldo Mondadori Editore, [Milano] 1961, Seite 101 (Zitiert nach Google Books; Erstausgabe bei Neri Pozza, Venezia 1956).
  6. Elena Ferrante: Storia del nuovo cognome. L’amica geniale. Volume secondo, edizioni e/o, Roma 2012, ISBN 9788866322382 (E-Book; zitiert nach Google Books).
  7. Elena Ferrante: Die Geschichte eines neuen Namens. Jugendjahre. Band 2 der Neapolitanischen Saga. Roman, eBook Suhrkamp Verlag, Berlin 2016/2017 (Originaltitel: Storia del nuovo cognome, übersetzt von Karin Krieger aus dem Italienischen), ISBN 978-3-518-75797-0 (E-Book; zitiert nach Google Books).
  8. Giuseppe Gioachino Belli: Anticajja e pietrella. [25 febbraio 1847]. In: Nipote Giacomo, Luigi Morandi (Herausgeber): I Sonetti romaneschi. Volume Quinto, S. Lapi, Città di Castello 1887, Seite 430 (Zitiert nach Google Books).