δέρω

Aus Wiktionary, dem freien Wörterbuch

δέρω (Altgriechisch)[Bearbeiten]

Verb[Bearbeiten]

Tempus Aktiv Medium Passiv
Präsens δέρω δέρομαι
Futur δερῶ δαρήσομαι
Aorist ἔδειρα ἐδάρην
Perfekt δέδαρμαι
Alle weiteren Formen: Flexion:δέρω

Nebenformen:

ionisch: δείρω

Worttrennung:

δέ·ρω

Umschrift:

DIN 31634: derō

Aussprache:

IPA: []
Hörbeispiele:

Bedeutungen:

[1] abhäuten
[2] übertragen: prügeln, misshandeln

Herkunft:

etymologisch verwandt mit gotisch 𐌳𐌹𐍃𐍄𐌰𐌹𐍂𐌰𐌽 (distairan) → got und 𐌲𐌰𐍄𐌰𐌹𐍂𐌰𐌽 (gatairan) → got, althochdeutsch zeran → goh (neuhochdeutsch zehren), litauisch dirti → lt, lettisch dīrāt → lv, altkirchenslawisch дьрати (dьrati) → cu, russisch драть (dratʹ→ ru, polnisch drzeć → pl sowie sanskritisch दृणाति (dṛṇāti) (Wurzel: दॄ (dṝ) → sa)[1][2][3]

Beispiele:

[1] „πολλὰ δὲ ἴφια μῆλα καὶ εἰλίποδας ἕλικας βοῦς
πρόσθε πυρῆς ἔδερόν τε καὶ ἄμφεπον·“[4]
[1] „δὴ τότ’ ἔπειθ’ ἑτάροισιν ἐποτρῦναι καὶ ἀνῶξαι
μῆλα, τὰ δὴ κατάκειτ’ ἐσφαγμένα νηλέϊ χαλκῷ,
δείραντας κατακῆαι, ἐπεύξασθαι δὲ θεοῖσιν,
ἰφθίμῳ τ’ Ἀΐδῃ καὶ ἐπαινῇ Περσεφονείῃ·“[5]
[1] „δερῶ σε θύλακον κλοπῆς.“[6]
[2] „πάντα τρόπον, ἐν κλίμακι
δήσας, κρεμάσας, ὑστριχίδι μαστιγῶν, δέρων,
στρεβλῶν, ἔτι δ’ εἰς τὰς ῥῖνας ὄξος ἐγχέων,
πλίνθους ἐπιτιθείς, πάντα τἄλλα, πλὴν πράσῳ
μὴ τύπτε τοῦτον μηδὲ γητείῳ νέῳ.“[7]
[2] „ἆρ’ ἄν, ὢ πρὸς τῶν θεῶν, ὑμεῖς ἀπαλλαχθεῖτέ μου;
ἢ δέδοκταί τοι δέρεσθαι καὶ δέρειν δι’ ἡμέρας;“[8]

Wortbildungen:

ἀποδέρω, ἐκδέρω
[1] δέρμα, δέρος, δέρρις, δέρτρον

Übersetzungen[Bearbeiten]

[1, 2] Wilhelm Pape, bearbeitet von Max Sengebusch: Handwörterbuch der griechischen Sprache. Griechisch-deutsches Handwörterbuch. Band 1: Α–Κ, Band 2: Λ–Ω. 3. Auflage, 6. Abdruck, Vieweg & Sohn, Braunschweig 1914. Stichwort „δέρτρον“.
[1, 2] Henry George Liddell, Robert Scott, revised and augmented throughout by Sir Henry Stuart Jones with assistance of Roderick McKenzie: A Greek-English Lexicon. Clarendon Press, Oxford 1940. Stichwort „δέρω“.
[1, 2] Wilhelm Gemoll: Griechisch-deutsches Schul- und Handwörterbuch. Von W. Gemoll und K. Vretska. 10. Auflage. Oldenbourg, München 2006, ISBN 978-3-637-00234-0, Seite 199

Quellen:

  1. Hjalmar Frisk, Griechisches Etymologisches Wörterbuch: „δέρω
  2. Wilhelm Gemoll: Griechisch-deutsches Schul- und Handwörterbuch. Von W. Gemoll und K. Vretska. 10. Auflage. Oldenbourg, München 2006, ISBN 978-3-637-00234-0, Seite 199
  3. Vasmer’s Etymological Dictionary: „деру
  4. Homer, Ilias, 23,166–167
  5. Homer, Odyssee, 10,531–534
  6. Aristophanes, Equites, 370
  7. Aristophanes, Ranae, 618–621
  8. Aristophanes, Vespae, 484–485